Paul Jeannet, bedrijfsleider van UrbanFarmers in Den Haag, gebruikt het Qlipr-systeem in vier verschillende gewassen. Na drie maanden testen wil hij zijn mening daarover wel kwijt: “Het is heel makkelijk te gebruiken, zodra je er aan gewend bent. Het spaart tijd en – dat is het grootste voordeel naar mijn mening – de clips kunnen na elke oogstcyclus opnieuw worden gebruikt. We kunnen de clips eenvoudig scheiden van de planten en de planten composteren, omdat er geen plastic touw of plastic clips in achter blijven. Er wordt niets verspild.”
Het Qlipr-systeem past precies in de UrbanFarmers filosofie, die gebaseerd is op het toevoegen van waarde en minimaliseren van verspilling. In de stadsboerderij in Den Haag, die bestaat uit een dakkas van 1.000 m2 op een voormalig kantoorgebouw en een Tilapia viskwekerij, wordt die filosofie in praktijk gebracht. Het afvalwater van de vissen wordt omgezet in voedingsstoffen voor de planten. In de kas groeien verschillende slasoorten, tomaten, komkommers, paprika’s en aubergines in een hydroponics systeem. Het water dat de planten niet gebruiken wordt gezuiverd en gaat terug naar de viskwekerij, wat het totale waterverbruik met 80% vermindert. Pesticiden zijn verboden, alleen biologische gewasbescherming is toegestaan. De producten worden verkocht aan klanten in de regio, om zo het aantal food miles te minimaliseren. “We telen versere, smakelijkere en gezondere producten, zo dicht mogelijk bij onze klanten. En we minimaliseren de hoeveelheid afval”, legt Paul Jeannet uit.
The fresh revolution
Paul Jeannet (24) begon een jaar geleden in Den Haag, na een stage bij UrbanFarmers’ eerste boerderij (UF001) in Basel. Hij studeerde biologische landbouw in Zwitserland, voordat hij begon bij de ’the fresh revolution’. “In het begin teelden we alleen sla en tomaten. Maar onze gastro-partners wilden liever meer diversiteit, dus hebben we een deel van de tomaten vervangen door komkommers, aubergines, paprika’s en andere soorten tomaten. De sla-afdeling bleef behouden.”
“Het is heel anders dan de normale plastic clip die we eerst gebruikten, maar als je er eenmaal aan gewend bent is het zeer eenvoudig.”
Een half jaar geleden nam Paul contact op met Cor Pellikaan en kreeg hij interesse in Qlipr. “We wilden het eens proberen en zien of het zou werken in verschillende gewassen. Drie maanden geleden zijn we het systeem in de tomaten, komkommers, paprika’s en aubergines gaan toepassen. Het is heel makkelijk te gebruiken: We nemen de onderste clip en plaatsen deze aan de top en verlagen de plant op hetzelfde moment. Het is heel anders dan de normale plastic clip die we eerst gebruikten, maar als je er eenmaal aan gewend bent is het zeer eenvoudig.” Het verlagen van de planten wordt een keer per week gedaan in de tomaten, drie keer per twee weken in de komkommers en eenmaal per twee weken in de paprika’s en aubergines.
Proefproject
Cor Pellikaan, de uitvinder van het Qlipr-systeem, zocht een project om zijn clips te testen in paprika’s en aubergines. Tot drie maanden geleden werd het systeem, dat hij in 1996 heeft uitgevonden, alleen gebruikt door telers van tomaten en komkommers wereldwijd. Het systeem bestaat uit een gewashaak van 1,40 meter en twee clips. Halverwege de planten zijn extra gewasdraden gespannen om de haken aan te bevestigen.
“Het bespaart arbeid, want je kunt in een gang blad en scheuten verwijderen, trossen snoeien en de planten laten zakken.”
De belangrijkste voordelen van het systeem zijn, volgens Pellikaan: “Het is heel eenvoudig te gebruiken. Iedereen kan ermee werken. Het bespaart arbeid, want je kunt in een gang blad en scheuten verwijderen, trossen snoeien en de planten laten zakken. Dit is ook beter voor de groei van de planten, want ze beschadigen daardoor minder.” Paul Jeannet bevestigt dat hij tot 6 uur per week bespaart dankzij het Qlipr-systeem, in vergelijking met gewone plastic clips.
Duurzaamheid
Het belangrijkste voordeel van het Qlipr-systeem is de duurzaamheid, zegt Pellikaan. “Mijn eerste klant die ze 18 jaar geleden kocht gebruikt nog steeds dezelfde clips. Natuurlijk moet je ze aan het eind van elk gewascyclus desinfecteren, maar dat is zeer eenvoudig. Dat kan met stoom, chemicaliën of door pasteurisatie. Ik raad de laatste methode aan, na twee jaar grondig testen van deze methode. Gewoon de clips in een doos op een trolley doen en met een doek bedekken. Verwarm vier buizen naar 60 graden Celsius voor drie dagen. Werkt perfect.”
“Na de teelt blijft er geen plastic op de planten achter. Zo hoeven we niets weg te gooien en kunnen we de gewasresten versnipperen voor compostering.”
Paul noemt dit ook een groot voordeel van het Qlipr-systeem, maar er is meer. “Na de teelt blijft er geen plastic – touw of clips – op de planten achter. Zo hoeven we niets weg te gooien en kunnen we de gewasresten versnipperen voor compostering. Dit maakt het voor ons ook veel gemakkelijker om plantaardig afval af te voeren, want we moeten alles vervoeren met de lift.”
Qlipr versus traditionele clips
Hoeveel clips nodig zijn om het gewicht van de planten te dragen? Pellikaan: “In het begin van het seizoen is een clip voldoende. Die bevestig je 40 cm onder de kop van de plant. Als de planten zwaarder worden kun je een tweede clip toevoegen.” Nieuw is de gewashaak met twee stoppers: een op 50 cm en een aan de onderkant van de haak. Dit maakt het mogelijk om dezelfde haak te gebruiken voor tomaten en komkommers.
De investering in het Qlipr-systeem is hoger dan bij traditionele plastic clips, maar ze gaan een leven lang mee, zegt Cor. “Ook heb je geen dure trolleys met hydraulische platforms nodig, omdat de planten op een vaste werkhoogte van 160 cm groeien. Je kunt dus goedkopere trolleys gebruiken. In de meeste gevallen zal dit genoeg geld besparen om mijn clips te kunnen kopen.”
“Je hoeft het maar een keer te kopen en daarna kun je het elk jaar opnieuw gebruiken.”
Paul Jeannet is in korte tijd fan van Qlipr geworden: “Blad snijden gaat nu veel prettiger. We hebben geen last meer van touw of plastic clips aan de onderkant van de plant, die het werk bemoeilijken.” Zou hij dit systeem aanraden bij zijn collega’s? “Ja! Het is echt een interessant systeem om mee te werken, je hoeft het maar een keer te kopen en daarna kun je het elk jaar opnieuw gebruiken.”
Toekomstige ontwikkelingen
Pellikaan denkt dat telers ook in de toekomst kunnen profiteren van het Qlipr-systeem. Hij werkt aan een mechanisch systeem om groenteplanten te bestuiven zonder gebruik van hommels. Het systeem is inmiddels grondig getest, de lancering staat gepland voor dit jaar. Hij werkt ook aan een robot die tomaten tegelijk kan oogsten en ontbladeren maar dat is nog een prototype. Het is nog een beetje geheim, dus we stoppen hier met vragen. Het moge duidelijk zijn: Cor Pellikaan werkt nog steeds hard voor de internationale tuinbouw aan eenvoudige oplossingen die werken.
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met UrbanFarmers en Qlipr. Tekst en foto’s: Mario Bentvelsen. Video: BrokxMedia.
