Amaryllisteler Arno van Marrewijk uit De Lier heeft de teelt verregaand weten te verduurzamen. Dankzij warmte-koude opslag, een warmtepomp en de toevoeging van warmtecollectoren heeft het bedrijf geen gas meer nodig voor de teelt. “We hebben de collectoren toegevoegd zodat onze bron optimaal in evenwicht kwam. Nu zijn we CO₂-neutraal. Bij ons pasten deze investeringen precies in elkaar.”

Marrewijk Amaryllis in De Lier teelt amaryllisbloemen voor de snij op een modern bedrijf van 1,1 ha. Eigenaar Arno van Marrewijk heeft al veel stappen gezet om de teelt te verduurzamen. Door gebruik te maken van groene stroom, luchtbehandelingskasten voor ontvochtiging, een warmtepomp en een WKO-installatie, streeft het bedrijf naar maximale efficiëntie en minimale milieu-impact. De laatste stap in dit verduurzamingsproces was de investering in warmtecollectoren in 2022, waardoor het bedrijf nu CO₂-neutraal is. Aardgas is alleen nog nodig voor het grondstomen en als back-up voor noodsituaties.

Waarom wilde je investeren in warmtecollectoren?

“In de amaryllisteelt stoken we ‘s winters op een temperatuur van 15 graden Celsius en in de zomer hebben we koeling van de grond nodig. Voorheen gebruikten we 25 kuub gas per vierkante meter, maar na onze investering in een WKO-systeem en warmtepomp in 2013 wisten we dit terug te brengen naar 15 kuub. Toch bleef er een uitdaging: we gebruikten meer warmte dan koude, waardoor onze WKO-bronnen uit balans raakten. Dit evenwicht is essentieel, omdat afwijkingen leiden tot inefficiënties. Destijds gebruikten we nog een cv-ketel als aanvulling, maar ik wilde zoveel mogelijk gasvrij worden. Daarom hebben we subsidie aangevraagd voor warmtecollectoren bij de RVO.”

Wat levert het op?

“Sinds de installatie van de warmtecollectoren in 2022 is de gasafhankelijkheid drastisch verminderd. De warmtecollectoren hebben een capaciteit van 1 miljoen kWh, wat neerkomt op een besparing van ongeveer 100.000 kuub gas. Uiteindelijk bleek de besparing zelfs 140.000 kuub te zijn zodat we helemaal geen gas meer nodig hebben. Dit is te danken aan de verbeterde balans van het systeem, dat nu veel efficiënter werkt.
Bovendien is het elektriciteitsverbruik niet toegenomen, wat aanvankelijk wel verwacht werd. Dat komt door verdere energiebesparende maatregelen. We stoken zuiniger en hebben een schermdoek vervangen voor een dichter doek.”

Wat betekent dit voor de bedrijfskosten?

“De kosten zijn momenteel vergelijkbaar met die van vóór de investering. Maar door de stijgende energiebelastingen gaan we vanaf dit jaar het verschil zien.” De investering bedroeg 600.000 euro, waarvan 241.000 euro gesubsidieerd is vanuit de MEI-regeling (Marktintroductie energie-innovaties glastuinbouw).
“De terugverdientijd hangt af van de gasprijs, maar ik schat deze tussen de vijf en tien jaar. Het grootste voordeel is dat we nu een CO₂-neutraal proces hebben. Dat is goed voor het milieu en voor de toekomstbestendigheid van ons bedrijf.”

Waarom krijgen warmtecollectoren nog weinig navolging?

“Het verbaast me dat ondanks de voordelen andere telers de stap naar warmtecollectoren nog niet massaal maken. Vooral als aardwarmte geen optie is, bieden warmtecollectoren een uitstekende duurzame oplossing. Al paste de implementatie bij ons wel precies in elkaar, dat is niet overal het geval. Wij hadden al een WKO-installatie, voldoende land voor de collectoren en een grote elektriciteitsaansluiting. Zonder deze factoren zou het veel lastiger zijn geweest. De collectoren staan op 4.000 vierkante meter grond achter de kas.”

Hoe gaat het momenteel?

“Deze maand maart verloopt bijzonder goed, dankzij het zonnige weer. Overdag laden we de tanks op met zonnewarmte, wat we ‘s nachts kunnen gebruiken. Dat is dus bijna gratis warmte. Toch blijft de cv-ketel er staan voor extreme situaties, zoals bij temperaturen van -10 graden of bij stroomuitval. Hoewel dit nauwelijks voorkomt, is het hebben van een back-up essentieel.”

Wat zijn de toekomstplannen?

“Een grotere warmtepomp met een hogere capaciteit zou mooi zijn om het systeem nog efficiënter te maken.”

Tekst: Koen van Wijk