Dat aquathermie dit jaar – althans voor de glastuinbouw – niet werd opgenomen in de SDE++-regeling was teleurstellend. Ook de ODE-heffing en de huidige lage gasprijzen dragen bepaald niet bij aan een snelle adoptie van deze duurzame techniek, zegt Arjan van Antwerpen, directeur van DLVge. “Voor 2021 is het afwachten, maar ik zie wel mogelijkheden voor deze vorm van warmtewinning, met name in extensieve teelten.”
Aquathermie is de verzamelterm voor duurzaam verwarmen en koelen met water. Het gaat om warmte en koude uit oppervlaktewater (TEO), afvalwater (TEA) en drinkwater (TED). Het is één van de alternatieven voor duurzame verwarming uit het Klimaatakkoord. In de bebouwde omgeving zijn al meer dan 50 projecten gerealiseerd. En op nog eens 100 locaties in Nederland worden de mogelijkheden onderzocht.
Groeiende belangstelling
Hoewel de techniek al tien jaar geleden werd onderzocht, merkt Van Antwerpen een groeiende interesse onder telers. “Iedereen is op zoek naar alternatieve energiebronnen in plaats van aardgas. In de bebouwde omgeving is het al een item. Op de website van het Netwerk Aquathermie kun je daar verschillende toepassingen van vinden.” In de glastuinbouw is het grootste voordeel te behalen als een teler oppervlaktewater afkoelt en de geoogste warmte opslaat in een WKO (Warmte Koude Opslag).
Oppervlaktewater
“Ik ken ook projecten waarbij geen bron aanwezig is, waarbij in voor- en najaar gewoon op oppervlaktewater wordt gedraaid. In de winter kun je de techniek dan niet gebruiken en moet je alternatieve warmtebronnen gebruiken. Verder moet er voldoende (stromend) oppervlaktewater zijn. Als iedereen op dezelfde locatie de techniek wil toepassen, werkt het ook niet.”
Invloed ODE en SDE
Als aan de basisvoorwaarden is voldaan zijn er dus wel degelijk kansen voor aquathermie in de glastuinbouw, al gebruikt de warmtepomp om de opgeslagen warmte voor gebruik op te waarderen stroom in plaats van gas. Dan is er een probleem, zegt Van Antwerpen: “De verhoogde ODE fietst er nu – zoals bij veel duurzame energieoplossingen – dwars doorheen. En de huidige gasprijs speelt er natuurlijk ook een verhaal in. Dus op korte termijn valt een aquathermie-oplossing niet mee.”
Investeringskosten
Van Antwerpen verwijst voor wat er in de tuinbouw al gerealiseerd is naar Koppert Cress. “Dat bedrijf had al een warmtepomp en een installatie klaar staan. Het enige wat ze gedaan hebben is een leiding in de sloot gooien, bij wijze van spreken. Dan zijn de investeringskosten minimaal. Moet je er echter veel voor investeren, dan is het lastig om het rond te rekenen. Maar als je de kosten va de investering vergelijkt met aardwarmte, dan zijn ze weer laag. Als minister Wiebes besluit dat de SDE-regeling voor aquathermie ook in de glastuinbouw gaat gelden, wordt het een ander verhaal. Dan kan het voor best wel wat bedrijven een aantrekkelijke optie zijn”, aldus de energiespecialist.
Kas als Energiebron heeft vorig jaar een rapport over aquathermie gepubliceerd. Dat rapport is hier te downloaden.
Tekst: Mario Bentvelsen, beeld: Kas als Energiebron
