Een kleine vijftien jaar geleden studeerde ik af voor mijn diploma bedrijfskunde. Voor mijn slotopdracht met als thema ‘Ken je keten’ heb ik destijds met diverse glasgroentetelers een interview afgenomen. Ik hoorde daarbij veel geklaag; de handel en retail waren voor sommigen nog de vijand.
Wat de coronacrisis aan het licht brengt is het feit dat de ketens in de glasgroentesector in de Nederlandse tuinbouw zoveel sterker zijn geworden. Waar andere productieketens dit voorjaar compleet instortten, blijven overal in Europa de supermarkten gewoon bevoorraad worden met verse tomaten, paprika’s, komkommers en andere groenten. Onze gezonde producten blijven hun weg naar de consument vinden, die deze graag koopt. En dat tegen over het algemeen prima prijzen voor de telers. We zijn kennelijk minder kwetsbaar dan we soms dachten.
De ketens tussen teler en consument zijn inmiddels zo efficiënt ingericht, dat alles goed blijft doorlopen. Hoe zou het zijn als al die versproducten nog via kleine groenteboertjes de weg naar de mensen moesten vinden?
Het is dezelfde keten als waar ook ik in het verleden behoorlijk over geklaagd heb. Hoewel het moeilijk is om als producent sterker te staan, is de teelt veel meer in de lead, we laten ons niet meer ‘piepelen’ doordat krachten zijn gebundeld.
Wat is er veranderd: de telers, vooral de grotere bedrijven en collectieven zijn zich steeds nadrukkelijker met de afzet gaan bemoeien. Er wordt veel meer verticaal verkocht dan horizontaal. Afzetorganisaties doen direct zaken met supermarktketens, waarbij de keten is ingekort ten gunste van kwaliteit, versheid en logistieke efficiëntie. Simpelweg omdat vraag en aanbod beter op elkaar zijn afgestemd. Belangrijk is dat het voorraadbeheer veel meer bij telers en hun collectieven ligt, in plaats van bij de handelsbedrijven.
Ik word heel blij van de constatering dat het zo goed loopt. Tijdens deze crisis zie je extra goed wat de keten waard is en dat is een pluim waard voor alle telers en telersverenigingen die zich de laatste jaren sterk gemaakt hebben voor een betere afzet.
Maikel van den Berg, zaadteler in Bleiswijk
