Als het lukt om in de winter tomaten te telen in Nederland dan moet dat toch ook kunnen met paprika’s? Tot op heden is het nog niet gelukt om jaarrond paprika’s te telen met behulp van belichting. Dit zou wel ten goede komen aan het rendement van de paprikateelt. Daarom is vol ingezet op belichtingsonderzoek, waarbij hybridebelichting en 100% LED’s aan elkaar worden gespiegeld. De resultaten maken paprikatelers nieuwsgierig.
Het belichtingsonderzoek met hybride belichting en 100% LED’s bij paprika doet veel stof opwaaien. Dat was te merken aan de grote opkomst tijdens een open middag in februari bij het Delphy Improvement Centre in Bleiswijk. Heel paprika telend Nederland wilde met eigen ogen de gewasontwikkeling aanschouwen bij een belichte winterteelt. Een maand later zijn de verschillen tussen de belichtingsstrategieën nog verder opgelopen. Genoeg stof tot discussie voor de begeleidingscommissie van telers en adviseurs die het onderzoek volgen.
Vier lichtbehandelingen
In het onderzoekscentrum zijn twee afdelingen van elk 150 m2 ingericht. Eén afdeling heeft een hybride belichtingsinstallatie met een vermogen van 80 µmol/m2/s SON-T en 120 µmol/m2/s LED’s. De andere afdeling heeft 200 µmol/m2/s LED topbelichting, die afschakelbaar is in dezelfde verhouding als de naastgelegen afdeling, dus 80/120.
In beide afdelingen zijn op de helft van de oppervlakte verrood modules opgehangen, die 20 µmol/m2/s toevoegen. Binnen het spectrum van SON-T-lampen is een klein aandeel verrood licht aanwezig, in LED-armaturen niet. Dus in de hybride-afdeling is het aandeel verrood in het spectrum hoger dan in de LED-afdeling.
Effect verrood licht
Bij het betreden van de afdelingen is meteen het lengteverschil zichtbaar, dat is ontstaan door de verschillende lichtrecepten. De LED-behandeling is het kortst gebleven, gevolgd door de hybride behandeling. Onder de verrood modules is het gewas duidelijk langer geworden. De combinatie hybride met verrood licht is het langst, als gevolg van meer strekking van de internodia. Dat heeft Sander Hogewoning van Plant Lighting eerder al voorspeld. Uit de proeven die hij in klimaatcellen heeft gedaan bleek al dat de lengte van de internodiën toenam bij verrood licht. Dit is nu bevestigd in deze paprikateelt waar kunstlicht samen gaat met natuurlijk licht.
Korte internodiën
Ondanks de toevoeging van verrood licht is het algemene beeld dat het gewas nog altijd erg kort blijft in vergelijking met onbelichte teelten in de praktijk. In deze kleine afdelingen speelt mee dat de lichttransmissie in de winterperiode lager is dan in de praktijk, waardoor het kunstlicht relatief nog meer invloed heeft op de plantengroei ten opzichte van het natuurlijk licht. Bovendien moet worden verneveld om de gewenste luchtvochtigheid te halen.
De korte internodiën maken het gewas moeilijk te bewerken. Het indraaien zonder breuk is lastig en de vruchten hangen dicht bij elkaar. Van de vier behandelingen vinden de telers alleen de hybride met verrood behandeling, die het beste strekt, redelijk werkbaar. Belangrijker is echter ook of het lukt om een evenwichtige plantbelasting en productie op te bouwen in een periode van afnemend en weer toenemend natuurlijk licht.
Plantbelasting
Bij deze proef is gekozen voor het rode ras Mavera. Inmiddels blijkt die keuze een goede, want het gewas reageert heel duidelijk op de verschillende belichtingsstrategieën. Ook staan er andere rassen in de afdeling. De rassen reageren verschillend, waaruit telers en adviseurs concluderen dat er ook nog veel valt te bereiken met rasontwikkeling voor belichte teelten.
De plantdatum is 21 september en de afstand is 7,1 stengels per m2. Gekozen is voor een tweestengelsysteem. Lang is geteeld met een etmaaltemperatuur van 23ºC en een nachttemperatuur van 20ºC. De plantbelasting is afgestemd op de gewasopbouw en het afnemende natuurlijke licht. Deze mocht oplopen tot 28 vruchten per m2. Tussen week 46 en 6 is deze vlak gehouden. Pas daarna mocht de plantbelasting weer toenemen. Door de lichte periode in februari is de zetting iets vlotter verlopen dan daarvoor. Regelmatig worden er vruchten weggenomen, zodat er geen pieken en golven ontstaan.
Productie
Vanaf week 47 is 18 uur per etmaal belicht. De eerste oogst kwam in week 47 op gang, negen weken na het planten. Drie weken lang liepen de producties bij de verschillende behandelingen gelijk op. Daarna begon de combinatie hybride belichting met verrood licht uit te lopen. Tot en met week 10 is daar 14 kg per m2 geoogst, terwijl de andere behandelingen ruim 2 kg per m2 achter lopen. Naast de hogere productie wordt ook constanter geoogst. Bij de andere behandelingen treden meer golfbewegingen in productie op. Kanttekening daarbij is dat er steeds eens per week werd geoogst. Deze frequentie is inmiddels verhoogd.
Het gemiddeld vruchtgewicht van de geoogste paprika’s is 210 gram. Gedurende de winterperiode is dit gewicht niet onder 200 gram geweest. De kwaliteit van het geoogste product is goed: nauwelijks misvormde vruchten en geen binnenrot.
Inmiddels is het voorjaar aangebroken. Boven 350 watt/m2 worden de SON-T-lampen afgeschakeld. Zodra dit gebeurt schakelt in de afdeling met 100% LED’s een vergelijkende hoeveelheid LED’s uit. Ook het verrood licht schakelt op dat moment af. Welk effect dit heeft op plantbelasting en productie moet in de komende periode blijken.
Juiste lichtstrategie
Het onderzoek smaakt naar meer. Nu al bespreekt de begeleidingscommissie het vervolg van dit onderzoek, maar dan in een grotere afdeling. Lastig wordt het om de juiste lichtstrategie te kiezen. Wordt het hybride en verrood of toch de combinatie van 100% LED’s en verrood?
Waarschijnlijk zal binnenkort bij Plant Lighting een twaalf weken durende proef met zes verschillende lichtspectra plaatsvinden. In zes klimaatcabines wordt het daglicht in de winter met zonlichtsimulatoren nagebootst en aangevuld met de verschillende LED-spectra. Afhankelijk van de uitslagen van deze korte proef en de bevindingen in het huidige onderzoek zal de begeleidingscommissie de meestbelovende optie kiezen. In ieder geval staat de toekomst centraal, waarbij energie besparen en fossielvrij telen stippen aan de horizon zijn. En niet onbelangrijk: met jaarrond produceren willen de telers het rendement van hun teelt flink opkrikken.
Het onderzoek valt binnen het programma Kas als Energiebron en is gefinancierd door het Ministerie van LNV en de gewascoöperatie Paprika, ondersteund door Signify. De proefleiding is in handen van Delphy Improvement Centre en de uitvoering gebeurt in samenwerking met Plant Lighting.
Samenvatting
Zoals voorspeld blijft het gewas in het LED-onderzoek bij paprika gedrongen, met korte internodiën. De behandelingen met verrood licht leveren de meeste strekking op. De behandeling met hybride belichting in combinatie met verrood licht produceert vrij gelijkmatig en ligt voor in productie. De kwaliteit van het geoogste product is goed.
Tekst en beeld: Pieternel van Velden.
