Het is december, de maand van weinig buitenlicht. Het zijn de donkere dagen voor Kerst. Op de tuinen van onze kwekerijen draait volop de belichting, ruim 200 micromol levert de full LED-installatie. De ontwikkelingen in belichting zijn hard gegaan de laatste jaren: een hoger lichtniveau met minder energie-input. Een mooie stap voor verdere verduurzaming met behoud van kwaliteit.
Met het schrijven van deze column wil ik even terug in de tijd. Terug naar de jaren ’70, de tijd van jaarrond chrysanten. Mijn vader teelde toen al najaarschrysanten, zonder verduisteren en belichten, met oogst eind oktober. Maar in die jaren kwam de automatisering op gang in de tuinbouw en werd het mogelijk jaarrond te gaan telen.
De belichting bestond uit gloeilampen en het belichten deden we 6 minuten per half uur. Dat was voldoende om de stekken vegetatief te houden. Ruim planten en een teeltduur die 3-4 weken meer in beslag nam dan in de zomer, met een kwaliteit die niet altijd naar behoren was. Maar hier ligt wel de basis van waar we nu zijn, continu innoveren voor hoge productie met goede kwaliteit.
Mijn gedachten zijn deze dagen bij mijn vader Jan van Paassen, die eind november overleed en waardoor ik veel terugdenk aan onze tijd samen. Hij heeft een goed leven achter de rug en is 89 geworden, dus dankbaarheid overheerst.
Tuurlijk denk je in deze periode veel terug aan de tijd die we samen op de kwekerij werkten. Mooie herinneringen hebben we in zijn laatste week besproken. Tot het eind toe was de interesse er in de tuinbouw, waar altijd zijn passie zat. Hij was actief voor de hele tuinbouwsector, bestuurslid in vele organisaties en een luisterend oor voor mensen die problemen hadden.
Hij heeft het enthousiaste voor deze mooie teelt er bij mij wel ingebracht. Het is ook mijn passie, al vele jaren. Hoe de belichting er in onze teelt er in de toekomst uitziet is voor mijn nu even niet belangrijk. Het licht van een kaars die bij zijn foto brandt, is voor nu het mooiste licht.
André van Paassen, chrysantenteler bij Arcadia in De Kwakel
