Stel nu eens dat de hoge prijzen voor energie geen eendagsvlieg zijn, maar de komende jaren hoog blijven? Welke gevolgen gaat dat hebben voor de glastuinbouw in Nederland? En wat gaat de consument ervan merken? Nu al hoor ik dat de komkommertelers komende winter niet gaan belichten en tomatentelers hun teeltplan aanpassen. Energieprijzen die meer dan verdubbelen gaat een enorm effect hebben op bestaansrecht van bedrijven.
Stel nu eens dat wij in Noord-Europa niet meer ’s winters kunnen aanplanten, omdat energie eenvoudigweg onbetaalbaar blijft. Dan missen we in bepaalde periodes tomaten, komkommers, paprika’s en aubergines van acceptabele kwaliteit in de supermarkt. In Zuid-Europa telen zonder gas gaat daar niets aan veranderen. Spanje het heeft ook zo zijn uitdagingen betreft plagen en virussen en leveringsbetrouwbaarheid.
Allemaal tegelijk groentes leveren heeft ook zo zijn uitdagingen. Ik denk niet dat de productie van verse groentes in Europa van jaarrond naar acht maanden kunnen gaan. Dan komt het nadeel van bederfelijk product om de hoek kijken. En consumenten eten nu eenmaal niet zomaar drie komkommers meer per week.
De schappen zullen momenten van het jaar leeg komen te liggen. Een enkeling kan dan nog voor drie euro een paprika kopen. En voor mensen met een minder gevulde portemonnee? Ook zij gaan meer betalen om hun huis warm te houden. Ze kiezen dan waarschijnlijk noodgedwongen voor goedkope gemaksvoeding als Snickers en Bounty’s in plaats van gezonde, maar te dure snackpaprika’s. De strijd om het gezonde tussendoortje, gaan we op deze manier zeker niet winnen.
We kruipen net uit een gezondheidscrisis, waarbij is gebleken hoe belangrijk ons voedingspatroon is om gezond te blijven. Ik vraag me daarom af of je gezonde voeding wel mag overlaten aan marktwerking, want zo is het tenslotte. Hebben wij met z’n allen dan niet de plicht om mensen gezond te voeden? En hebben de overheid of verzekeringsmaatschappijen daar ook geen baat bij?
Let wel: ik heb het niet alleen over een gasprijs die ons nu nekt. Meststoffen, verpakkingsmaterialen, alle productiemiddelen waar energie in zit stijgen in prijs, waardoor de kostprijs van onze groenten en fruit verder zullen doorstijgen. En het zit me behoorlijk dwars, want ik weet dat we als glastuinbouwsector de sleutel in handen hebben om de wereldbevolking gezond te voeden.
Maikel van den Berg, zaadteler in Bleiswijk
