Het vierde seizoen van kwekerij Mooijman in Berkel is in volle gang. Zo’n acht verschillende soorten pepers groeien in overvloed aan meer of minder compacte peperplanten. De vruchtgroenten onderscheiden zich qua kleur, vorm én heetheid. Juist de heetste pepers vormen de grootste uitdaging voor Arthur Mooijman. Hij teelt zijn pepers zo duurzaam mogelijk.
In 2011 begon Mooijman met zijn eerste peper-experimenten op het oude bedrijf in Nootdorp. Hij teelde komkommers. Onder andere door de EHEC-crisis ging het slecht met de komkommerteelt en zocht hij naar een alternatief. “Ik zat met mijn schoonvader over Surinaamse komkommers te praten, toen de betreffende afnemer me vroeg of ik pepers teelde. Zijn leverancier stopte ermee. Toen ben ik op kleine schaal, naast de komkommers, gaan experimenteren met acht rijtjes ‘Habanero’: rood en geel.”
Gegrepen door peperteelt
In de komkommerteelt draaide hij ondertussen jaar op jaar verlies. Met de pepers verdiende hij wel geld. Hij ging op zoek naar andere soorten, zoals de jalapeño’s, madame Jeanette tot aan de allerheetste Carolina reaper.
“De pepers waren onze redding. Eindelijk geld verdienen in plaats van steeds geld erbij”, verzucht hij terugblikkend. “Het tonen van ondernemerszin was onze redding. Vanaf het tweede seizoen zijn mijn vrouw Patricia en ik op zoek gegaan naar meer afnemers. We kunnen dat en dat leveren. Wat willen jullie?” Van Ted van Heijningen (ex-Eminent Seeds) leerde hij: ‘Elk rijtje pepers teveel kost geld.’ “We hebben dus vanaf het begin af aan vraaggestuurd geteeld.”
Hij werd vrolijker naar mate het weer beter ging met dit nieuwe gewas. Pepers telen werd een sport. De heetste pepers vormen teelttechnisch gezien de grootste uitdaging. In 2016 stapte hij helemaal over op dit gewas.
Het Nootdorpse bedrijf van 1,7 ha is afgelopen jaar verkocht aan de gemeente. Al in 2021 kocht hij een bedrijf in Berkel van 2,3 ha. Deze voormalige paprikakas heeft een poothoogte van ruim 5 meter, net als in Nootdorp. Pepersoorten met extra grote groeikracht hebben deze ruimte nodig. Energietechnisch is het nieuwste bedrijf beter uitgerust dan in Nootdorp, met zonnepanelen en een WKK.
Natuurlijke weerbaarheid
De teler ziet een gezond wortelstelsel als basis. “Je zorgt daarmee voor een natuurlijke afweer tegen insecten en pathogenen.” Daarvoor heeft hij een paar verschillende aanpassingen in zijn bedrijf: hij werkt met biostimulanten, de planten groeien op een organisch substraat en de waterbehandeling gebeurt met behulp van een bioreactor.
Het werkingsmechanisme van de bioreactor berust op het microbiologisch verrijken en zuiveren van het gietwater. In het reactorvat zit een groeimedium, waarop zich gunstige micro-organismen kunnen vestigen, zoals Trichoderma- en Bacillus-soorten. Het water in het reactorvat wordt belucht. Dat is goed voor de gunstige micro-organismen en minder goed voor de pathogenen.
Mooijman maakte de overstap naar de bioreactor al in zijn komkommertijd in Nootdorp. De HD-UV-ontsmetter begaf het en er was even geen geld voor een nieuwe. “De derde teelt had er nog nooit zo mooi uit gezien. De conclusie van mijn vader en mij was dat dit kwam omdat we geen HD-UV ontsmetter meer gebruikten. UV maakt water 100 procent schoon van kwalijke én goede organismen.”
Organisch substraat
De teler werkt vanaf zijn komkommertijd al met biostimulanten. Daarnaast teelt hij voor het derde jaar op organische matten. “Het bodemleven groeit gemakkelijker in een organische mat”, is zijn argument voor deze keuze. Na wat proeven kwam hij terecht bij de teeltmatten van Klasmann-Deilmann op basis van houtvezels. “Het wortelt gemakkelijk in, is makkelijk stuurbaar en voldoende luchtig.”
Organisch materiaal teert langzaam in. Dat vraagt om een andere strategie van watergeven, waarbij hij na een eerste jaar zelf uitproberen, begeleiding heeft. Sinds drie jaar doet hij vochtmetingen met behulp van meetpennen van dezelfde mattenleverancier, die op drie niveaus het vochtgehalte in de mat meten. “Ik monitor elke 5 minuten en heb een beter inzicht in wat er gebeurt. Ik ben heel tevreden.”
Schimmelsteeltjes
De verbetering is letterlijk zichtbaar bij de aanblik van de gezonde witte wortels als hij een zak met substraat open maakt. Deze wortels vormen de basis van een gezonde en weerbare plant en een goed product. “Wij hebben dit jaar nog geen opmerking gehad over schimmelsteeltjes: een schimmelpluisje aan het einde van de steeltjes, dat ontstaat in het handelskanaal. Doordat de steeltjes sterker en gezonder zijn, beschadigen ze niet. We hebben 20 procent minder meststoffen nodig door de verbeterde opname.”
De Duitse retail vraagt om een bovenwettelijke Maximale Residu Limiet (MRL) van 33% en het correctiemiddel Flipper+ is niet meer toegelaten. Mooijman scout in het gewas en zet standaard iedere twee weken natuurlijke vijanden in tegen luis, het grootste probleem in pepers. “Doordat de planten weerbaarder zijn, hebben we vorig jaar maar één keer hoeven spuiten tegen luizen. Ze vlogen door de luchtramen naar binnen toen de buurman mais ging oogsten.”
Hoe het staat met de opbrengst is lastig te zeggen. Deze varieert van jaar tot jaar. Het donkere voorjaar van 2024 zorgt voor een minder hoge opbrengst dan het jaar ervoor. “Wel is de oogst regelmatiger − met minder pieken − waardoor ook de arbeidsfilm vlakker is. Dat geeft rust op het bedrijf.”
Veranderend energieplaatje
Het bedrijf heeft zonnepanelen (110.000 kWp) op de schuur en een WKK. Daardoor kan hij zo’n 60% besparen op de inkoop van elektra om de waterpompen, sorteermachines en de koelcel te laten draaien. Hij heeft een energiebesparingsdoek en legt er ‘s winters een extra foliescherm bij om teveel uitstraling te voorkomen.
“Het energieplaatje verandert snel en dat geeft onzekerheid”, zegt de teler die zich beraadt op andere opties. Een van de investeringen die hij overweegt, is tijdelijke opslag van energie op momenten van negatieve stroomprijzen. Hij ziet om zich heen verschillende systemen voor tijdelijke energieopslag in combinatie met een energie management systeem.
Jaarrond pepers telen
De teler hoeft niet lang na te denken bij de vraag welke uitdagingen hij ziet voor de toekomst. “Het liefst zou ik jaarrond pepers te telen. “Nu gaan afnemers van speciale pepers in de Verenigde Staten en Canada ‘s winters naar Mexico en Costa Rica of telen ze in eigen land. Voor een jaarrondteelt heb je lampen nodig. Ik kijk daarbij naar stuurbare LED-lampen met verschillende kleurschema’s.”
Tekst en beeld: Marleen Arkesteijn
