Afvalenergiebedrijven AEB Amsterdam, HVC, Twence en AVR Rotterdam onderzoeken samen met CO2-leverancier en -netbeheerder OCAP de mogelijkheden om geproduceerde CO2 af te vangen voor levering aan de glastuinbouw. Minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat verstrekte hiervoor onlangs de benodigde subsidies via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.
Volgens OCAP ligt het totaalbedrag dat beschikbaar is voor alle projectaanvragen voor opvang en hergebruik van CO2 tussen de 1 en 2 miljoen euro. Met dit bedrag moet de helft van de 4 Mton CO2 worden afgevangen, die jaarlijks vrijkomt bij de verbranding van niet-recyclebaar restafval. De afgevangen CO2 kan vervolgens voor hergebruik worden getransporteerd naar glastuinbouwbedrijven.
Vermindering CO2-uitstoot
Wanneer de glastelers de CO2 van de afvalenergiebedrijven kunnen hergebruiken, hoeven ze zelf geen aardgas te verbranden om hun eigen CO2 te produceren. Dit vermindert de CO2-uitstoot direct met de helft van de geleverde hoeveelheid. Daarnaast is de CO2 van de afvalenergiebedrijven grotendeels van biogene oorsprong, waardoor er geen nieuwe CO2 aan de atmosfeer wordt toegevoegd. Door de toenemende vraag naar ‘groene’ producten is dit voor kwekers een belangrijk voordeel.
Leveringszekerheid
Het afvangen en hergebruiken van CO2 bij afvalenergiebedrijven draagt substantieel bij aan het terugdringen van de totale CO2-uitstoot in Nederland. De voorgenomen uitbreiding van het aantal bronnen voor CO2-levering en het CO2-leidingnetwerk resulteren bovendien in een betere leveringszekerheid van CO2 voor de glastuinbouw. Die leveringszekerheid is cruciaal als glastuinders willen overschakelen naar duurzame warmte; zonder de zekerheid dat zij via externe bronnen aan de CO2 kunnen komen die het gewas nodig heeft, zullen zij de overstap niet durven maken.
Volledig duurzaam
Op het moment dat glastuinders daadwerkelijk overstappen naar duurzame warmtebronnen in combinatie met hergebruik van CO2 van afvalenergiebedrijven, hoeven zij geen aardgas meer te stoken. De CO2-uitstoot van de glastuinbouw kan hierdoor in theorie naar de nul toe. De sector gaf eerder al aan graag volledig over te schakelen naar 100% duurzame energie als er voldoende CO2 (2 Mton per jaar) beschikbaar is. In samenwerking met de afvalsector kan de glastuinbouw dus volledig op duurzame energie gaan draaien.
Smart Grid
Het onderzoek naar levering en hergebruik van CO2 aan de glastuinbouw kan ook een bijdrage leveren aan een mogelijke CO2 Smart Grid. Bedrijven die CO2 uitstoten kunnen deze hierdoor naar bedrijven transporteren die CO2 als grondstof gebruiken. Het Klimaatakkoord zet onder andere in op deze vorm van hergebruik. Verschillende studies moeten nu de economische, technische en maatschappelijke details in kaart brengen van het afvangen van CO2 bij afvalenergiebedrijven voor hergebruik in de glastuinbouw.
Subsidies
In totaal zijn met de studies naar opvang en hergebruik van CO2 van afvalenergiebedrijven enkele miljoenen euro’s gemoeid. Verstrekte subsidies dragen substantieel bij aan de financiering van de onderzoeken. De verschillende afvalbedrijven vroegen samen met OCAP de subsidies aan, ondersteund door glastuinbouworganisatie LTO Glaskracht Nederland en de Vereniging Afvalbedrijven. LTO Glaskracht wees er eerder al op dat de Nederlandse glastuinbouw jaarlijks zo’n zes megaton CO2-uitstoot. Met de beschikbaarheid van voldoende externe CO2 is kunnen telers direct stoppen met het zomers stoken van aardgas.
Planning
De haalbaarheidsstudies worden nog dit jaar uitgevoerd, waarbij de rapportages als basis dienen voor eventuele vervolgstappen. De vraag hoeveel financiële ondersteuning er nodig is om de plannen te realiseren maakt ook onderdeel uit van deze rapporten. De studies kunnen als een concrete invulling worden gezien van de klimaatplannen voor de land- en tuinbouw die in het Klimaatakkoord op 10 juli werden gepresenteerd. Wanneer uit het onderzoek blijkt dat de plannen haalbaar zijn, verwachten de betrokken partijen op korte termijn (2019) te kunnen beginnen met de realisatie. Uiteraard moet de economische haalbaarheid op dat moment wel voldoende zijn gewaarborgd.
Bron: LTO Glaskracht Nederland/FluxEnergie. Foto: HVC/Marc Dorleijn.