In een tijdsbestek van anderhalf jaar is de nieuwe generatie aangetreden bij Van Egmond Matricaria in Bleiswijk, terwijl de oude nog geruime tijd door wil. Van drie zelfbewuste ondernemers naar zes. Waarom gaat dat goed?
Hoe is het ook alweer geregeld op het moment dat er onenigheid over de bedrijfslijn zou ontstaan? Kees van Egmond moet het even op de computer opzoeken. Met een grijns op zijn gezicht leest hij meterslange juridische zinnen voor. Het komt neer op: eerst bemiddeling; wanneer dat niet lukt de rechter. Vervolgens vertelt zoon Job hoe het er werkelijk aan toe gaat: “Hier wordt met elkaar gepraat. We hebben begrip voor elkaar en dat is heel plezierig samenwerken. Toen ik hier anderhalf jaar geleden binnenkwam, zeiden mijn vader en ooms: laat maar zien: als je ideeën hebt, voer ze maar uit. Die vrijheid; dat was een heel goede start.”
Meeste stemmen gelden
Tot voor kort heette het bedrijf Gebr. van Egmond. Twee locaties in Bleiswijk op tachtig centimeter van elkaar. Op het ene was Kees (52) de baas, op het andere zijn broers Piet (61) en Bert (60), maar ze functioneren als één bedrijf. De teelt is matricaria in de soorten wit en kamille. Daar komt nu ook geel bij.
Zo’n situatie waarbij de ideeën over de toekomst van het bedrijf uiteenliepen, is er daadwerkelijk al geweest. Je moet op een gegeven moment nadenken over de toekomst, omdat de jaren doortellen. Piet wilde eigenlijk op termijn wel verkopen, Bert en Kees dachten eerder aan opvolging door de zoons. Wat doe je in zo’n geval? “Meeste stemmen gelden. Dat hebben we zo afgesproken bij beslissingen die over het hele bedrijf gaan”, vertelt Kees. Het vergt natuurlijk een bepaald karakter om met de uitkomst daarvan om te gaan. Ze zijn er zonder zichtbare schade uitgekomen en de sfeer is uitstekend.
Talenten benutten
Ze maken er snel een grapje van; waar doe je moeilijk over? Maar tussen de regels door, en soms expliciet, komt duidelijk naar voren hoe je samen onderneemt met zoveel zelfbewuste ondernemers – het woord eigenwijs valt regelmatig – op één bedrijf. Elkaar respecteren. Als je de discussie een keer niet wint, verder niet zeuren en gebruik maken van de talenten van de jonge generatie, die dan ook de ruimte moet krijgen om te ondernemen naar eigen inzichten.
Alfa Accountants heeft een belangrijke rol gespeeld bij het proces. “Hij benadrukte dat je er op tijd werk van moet maken. De nieuwe generatie moet ruimte hebben om het financieel op te kunnen bouwen”, vertelt Kees.
Alle vertrouwen
Na Job zijn sinds zeer kort zijn neven Robert (zoon van Piet) en Johan (zoon van Bert) ingestroomd. Verderop in de straat hebben ze een derde locatie bijgekocht. “Voor ons – de oudere generatie –hoefde dat niet zo nodig, maar voor de jonge gasten wel. Wij wisten nog precies hoe we erin stonden toen wij zelf begonnen, 17, 25 en 26 jaar oud. Je wilt vooruit. En het past ook bij de bedrijfsontwikkeling om nu uit te breiden”, vertelt Kees.
Ze blijven functioneren als één onderneming. “In mijn eentje zou ik de nieuwe locatie niet zo snel hebben durven overnemen. In deze vorm heb ik er alle vertrouwen in”, geeft Job aan.
Buiten de deur kijken
Baas op de eigen tuin blijft het devies. Daarnaast trekt elke ondernemer naar het specialisme dat hem het meeste ligt. “Johan gaat zich bezig houden met het personeel. Hij vindt dat leuk en daar zijn we heel blij mee. Ik vind het zelf leuk om met de teelt en veilingzaken bezig te zijn. Ik zit in de jongerenraad van FloraHolland en heb me opgegeven voor de ledenraad”, vertelt Job. Hij heeft wel eens een coach overwogen om de persoonlijke en bedrijfsontwikkeling te begeleiden. Maar het is er niet van gekomen. “Daar zijn we denk ik toch te nuchter voor”, zegt hij.
Net als Johan heeft hij een tijdlang bij een ander bedrijf gewerkt, na zijn opleiding aan InHolland in Delft. Job: “Ik heb altijd wel het idee gehad om het ouderlijk bedrijf over te nemen, maar je wilt toch ook wel buiten de deur kijken. Bovendien waren mijn vader en ooms nog lang niet toe aan pensioen. Ik heb er erg veel van geleerd, bijvoorbeeld hoe je discussies voert binnen een familiebedrijf. Ik stuurde een afdeling van dertig mensen aan. Ook dat is een heel nuttige ervaring geweest. Bovendien heb ik op teeltgebied veel nieuwe dingen gezien, bijvoorbeeld de mogelijkheden van sensortechnologie”, vertelt hij.
Veel van HNT-cursus geleerd
Zijn komst heeft al tot veranderingen op het bedrijf geleid. Na een cursus Het Nieuwe Telen (HNT) is een uitstralingsmeter (pyrgeometer) aangeschaft. Nu wordt het scherm consequent dichtgetrokken zodra de uitstraling groter is dan de instraling. Kees: “Dat heeft geleid tot een duidelijke kwaliteitsverbetering; we hebben vrijwel geen last meer van bladrandjes.” Job vult aan dat hij ook een hogere teelttemperatuur en vochtigheid durft toe te laten nu hij meer inzicht heeft in sturen op het functioneren van de plant na de HNT-cursus.
Een volgend punt van aandacht is de bodemweerbaarheid. Het wegvallen van AAterra dwingt elke grondteler tot heroverwegingen. Op de ene tuin (van Bert en Piet) heeft dat in goed onderling overleg geleid tot de inzet van Fenomenal, een chemisch fungicide. Maar op de tuin waar Job medezeggenschap heeft, wordt nu een biologische aanpak gevolgd: Trichoderma, bodemverbeteraars en nuttige bodemorganismen zoals mycorrhiza’s en rhizobacteriën. “Het mooie is dat we zo de aanpak op twee naast elkaar gelegen tuinen kunnen vergelijken, zeker wanneer we volgend jaar dezelfde soort telen”, geeft Kees aan.
Nog beter scherp houden
De plannen voor de nabije toekomst zijn duidelijk. Eerst de nieuwe locatie opbouwen en een manier vinden om met zijn zessen te ondernemen. “Wij zijn sterk gericht op het telen van de hoogste kwaliteit. Behoud daarvan is de eerste doelstelling nu we uitbreiden, net als betrouwbaarheid voor de klant”, vertelt Kees.
“En met meer vennoten kun je elkaar nog beter scherp houden. Dat zit er bij ons sterk in”, vult Job aan. En als je ooit ieder echt een andere kant op zou willen? “Het is geen huwelijk tot de dood erop volgt. Dat staat tenminste niet in het firmacontract.”
Samenvatting
De nieuwe generatie stroomt in bij Van Egmond Matricaria, terwijl de oude nog geruime tijd actief wil blijven. Dat vergt goede afspraken. Het is op papier goed geregeld, maar belangrijker vinden ze respect voor elkaar, anderen ruimte gunnen om te ondernemen en vooral met elkaar praten. De komst van de jeugd heeft al geleid tot veranderingen bij teelt en bodembeheer.
Tekst: Tijs Kierkels.
Beeld: Wilma Slegers.