Op het gebied van energiebelasting staat het nodige te veranderen. Het kabinet wil de ODE (Opslag Duurzame Energie) schrappen en vanaf 2023 integreren in de Energiebelasting. Tegelijk kiest het Kabinet ervoor om daarbij de belastingdruk te verleggen van elektriciteit naar gas, om zo een prikkel te geven tot elektrificatie. Anderzijds komt er vanaf 2024 verlichting in de heffingen op elektriciteit. De veranderingen staan in het Belastingplan 2023 waarover de Tweede Kamer in de loop van het najaar debatteert.
Uit de Memorie van toelichting blijkt dat het Kabinet met het integreren van de ODE in de tarieven van de energiebelasting een verdere vereenvoudiging van de energiebelasting voorstelt. Vanaf 1 januari 2023 worden de tarieven geïntegreerd met de energiebelasting, waarna per 1 januari 2024 de Wet ODE ingetrokken kan worden.
Verlaging energiebelasting op elektriciteit
Voor glastuinbouwbedrijven betekent dit niet direct een verlichting. Wel wordt vanaf 2024 een flinke verlaging van de ODE op elektriciteit verwerkt in de nieuwe tarieven, volgens het voorstel van het Kabinet. Deze was op Prinsjesdag 2021 al aangekondigd.
De energiebelasting op elektriciteit wordt structureel verlaagd met in totaal 500 miljoen euro in de tweede en derde schijf per jaar. Tegelijkertijd wordt de belastingdruk verlegd naar het aardgasverbruik. In de variant waarvoor het Kabinet kiest betekent de verschuiving voor elektriciteit een verlaging van respectievelijk 293 miljoen euro (schijf 2) en 207 miljoen euro (schijf 3) en voor gas een verhoging van respectievelijk 190 miljoen (schijf 2) en 240 miljoen euro (schijf 3). Het is onduidelijk of en wanneer de verhoging van de belasting op gas de glastuinbouw zal raken, omdat de sector voorlopig kan rekenen op de WKK-inputvrijstelling voor gas.
Impactanalyse
Het Kabinet heeft de effecten per bedrijfstak laten doorrekenen in een ‘speelveldtoets’ door het bureau Trinomics. Daaruit blijkt dat door de voorgestelde verdeling van de lasten in de meeste sectoren de totale bedrijfskosten enkele procenten stijgen of dalen, maar er zijn enkele uitschieters, waaronder de glastuinbouwbedrijven die een hoog gasverbruik hebben.
In dit onderzoek is echter geen rekening gehouden met de maatregelen die conform het coalitieakkoord in 2025 zullen aanvangen, zoals het afschaffen van het verlaagd energiebelastingtarief voor de glastuinbouw en het beperken van de WKK inputvrijstelling voor gas.
Gasverbruik verminderen
Alexander Formsma van Glastuinbouw Nederland: “Het is heel moeilijk om dit nu al op bedrijfsniveau door te rekenen. De verlichting van de ODE-tarieven op elektriciteit is in elk geval positief. Maar spannend wordt het hoe de situatie vanaf 2025 fiscaal uitpakt.” Momenteel werkt een onafhankelijk bureau in opdracht van het ministerie van LNV aan een impactanalyse van de twee genoemde maatregelen op individuele tuinbouwbedrijven, vertelt de energiespecialist. “Wij kijken heel erg uit naar die informatie, omdat we dan pas gericht kunnen reageren op het nieuwe beleid. Tot nu toe hebben we daar weinig op geageerd.”
Verder concludeert het Kabinet uit dit onderzoek dat de voorgestelde schijf daadwerkelijk de prikkel vergroot om het gasverbruik te verminderen en te elektrificeren. Het handelingsperspectief van individuele bedrijven om te verduurzamen hangt echter sterk af van de beschikbare infrastructuur, bijvoorbeeld de mogelijkheid om een netaansluiting te faciliteren, stelt de regering.
Tekst: Koen van Wijk
