Het verbranden van hout als zogenoemd duurzaam alternatief voor steenkool en aardgas, zorgde in de afgelopen maanden voor heel wat discussie. Woensdag maakte het ministerie van Economische Zaken en Klimaat bekend dat er geen nieuwe subsidies meer worden verstrekt. Een nieuw kabinet moet duidelijk maken of het verder wil met deze brandstof. De beslissing van het ministerie is een reactie op een motie, waarin het kabinet wordt gevraagd te stoppen met biomassasubsidies. Al verleende subsidies blijven ongemoeid.
Net zoals de Tweede Kamer vindt het kabinet dat we zo snel mogelijk als haalbaar en betaalbaar moeten stoppen met houtige biomassa voor lage temperatuurwarmte. Het is een tijdelijke brandstof voor het produceren van warmte en het ontwikkelen van warmtenetten.
Wel of niet duurzaam
De Europese Unie ziet biomassa als hernieuwbare energie. Bij de verbranding komt CO2 vrij, wat zorgt voor klimaatverandering. Een boom neemt ook CO2 uit de lucht op. Daarom, telt die uitstoot niet mee, zo is de gedachte. In veel Europese lidstaten, zoals Zweden en Estland, is biomassa als alternatief voor fossiel aardgas zeer gebruikelijk om klimaatdoelen te halen.
In Nederland is biobrandstof de afgelopen vijf jaar echter onderwerp van politiek en maatschappelijk debat. Een deel van de politieke partijen vindt biomassa helemaal niet duurzaam.
Geen subsidie meer
De motie van de Tweede Kamer stelt het kabinet voor een moeilijk oplosbaar dilemma, schrijft staatssecretaris Yeşilgöz van Economische Zaken en Klimaat in de Kamerbrief van afgelopen woensdag. Het kabinet kan nu niet anders dan de volgende subsidieronde voor hernieuwbare energie niet openstellen voor biomassa, aldus de staatssecretaris. Deze beslissing heeft echter geen gevolgen voor al afgegeven subsidies.
Gelijktijdig met de beslissing publiceerde het ministerie een onderzoek van TNO naar het stoppen met de subsidie op biomassa. Uit dat onderzoek blijkt dat de klimaatdoelen lastiger te halen zijn zonder deze brandstof. Dat kan leiden tot hogere subsidies voor hernieuwbare energie, want biomassa is een van de goedkoopste hernieuwbare warmtebronnen.
Negatief imago
De brandstof komt volgens de brancheorganisatie van leveranciers van biomassaketels de laatste tijd zo negatief in de publiciteit dat de markt is ingestort. In diverse gemeenten waar de bouw van een biomassacentrale was aangekondigd, liggen de plannen nu stil of zijn ze teruggetrokken.
De voorzitter van de branchevereniging heeft er weinig vertrouwen in dat een volgend kabinet weer subsidie gaat geven voor biomassa, want een meerderheid van de politieke partijen is tegen.
In 2020 kwam in Nederland meer dan 50% van alle hernieuwbare energie uit biomassa. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat biomassa goed is voor 11% van het totale energieverbruik.
Tekst: Pieternel van Velden
