Vereijken Kwekerijen teelt sinds drie jaar tomaten onder full LED-belichting. Daarbij experimenteren ze met verticale temperatuurverdeling door middel van verschillende hoogten van de groeibuis. De eerste resultaten zijn goed, zegt Eric Vereijken, maar de moeilijkste periode moet nog komen. “De verwachtingen zijn hoopvol, maar misschien zijn er andere oplossingen.”
Vereijken teelt ruim 60 ha trostomaten, verdeeld over zeven vestigingen in Noord-Brabant, Limburg en het Westland. Daarvan is 40 ha belichte teelt, om jaarrond tomaten aan de klant te kunnen leveren. Het bedrijf is sinds een paar jaar bezig om in de belichte afdelingen van de locaties over te stappen van SON-T naar LED-belichting. Dat is puur een energieverhaal, zegt directeur Eric Vereijken.
Koptemperatuur
De kwekerij had al enige ervaring met hybride belichting opgedaan voordat de stap naar de eerste 12 ha full LED werd gezet. Vereijken werkte voorheen met 180-210 µmol/m².s in SON-T, met LED-belichting is dat nu 275-300 µmol/m².s. ”We geven er 50 procent meer licht bij, ook om meer warmte te hebben. De afgelopen jaren hebben we gezien dat de koptemperatuur te laag werd, SON-T geeft immers meer warmte dan LED”, aldus de teler.
De groeibuis is 60 tot 80 cm onder de kop geplaatst, op 40-45ºC, voor een hogere kop- en vruchttemperatuur. Daar zijn proeven meegedaan, met goede resultaten, zegt Vereijken. “De tros gaat meer op de vrucht zitten en minder op het blad. Er zit meer balans in de plant.”
Donkere maanden
December en januari worden de maanden van de waarheid, aldus de teler. “De moeilijkste periode komt eraan, omdat er nu minder zonlicht is. De komende maanden belichten we 18 uur per dag, dat betekent dat we de LED-installatie volledig gaan benutten. Vocht wordt nu meer een probleem en er komt meer kou op de koppen. Er wordt met LED-belichting wel een dubbel scherm gebruikt om de temperatuur beter vast te houden in de kas. We gaan deze winter bekijken hoe hoog de temperatuur van de groeibuis precies moet zijn en op welke hoogte die moet hangen. Dat wordt een proces van aftasten en uitproberen.”
De teler is dan ook benieuwd naar de échte resultaten van verticale temperatuurverdeling met de groeibuis. “Die effecten moeten we nu gaan waarnemen. Het is eerst zien en dan pas roepen”, relativeert hij. “De verwachtingen zijn hoopvol, maar misschien zijn er andere ook andere oplossingen.”
Leergroep LED in tomaten
Om ervaringen op te doen met het telen met LED-belichting in tomaten is dit jaar vanuit Glastuinbouw Nederland een leergroep opgericht, die elke vier weken bij elkaar komt. Vereijken is een van de deelnemers van deze groep, die uit 25-30 mensen bestaat. Een positief initiatief, zegt hij. “In het verleden hadden we ook een leergroep in tomaten, maar die is destijds gestopt omdat men dat te gevaarlijk vond in verband met de verspreiding van virussen.”
Er wordt per keer één bedrijf bezocht, de nabespreking vindt plaats op een andere locatie, vervolgt hij. “Dan heb je de minste kans op insleep van ziekten. We moeten in LED nog heel veel leren, het is in de glastuinbouw belangrijk dat er kennis wordt gedeeld. In de groep zitten telers die met verschillende tomatentypen werken en op verschillende manieren belichten of verwarmen. Er komt veel informatie op tafel. Daar word je alleen maar wijzer van.”
Tekst: Annemarie Gerbrandy
