Het jaar 2024 vestigt het ene weerrecord na het andere. Zo’n beetje alle maanden zijn de warmste sinds de metingen zijn gestart. Vanaf oktober vorig jaar wordt er maandelijks echter 10% minder buitenstraling gemeten dan het 15-jarig gemiddelde. Je mag dus stellen dat het warmer maar ook donkerder is geweest. Het weer is ook veel extremer geworden. Dat heeft consequenties voor de teelt.
We zien in gerbera maar ook andere meerjarige snijbloemgewassen dat de productie dit jaar vooral in de maanden mei en juni achter is gebleven. In de winterperiode is er met LED belicht en ten opzichte van SON-T, kan er met LED meer licht worden gegeven maar de kastemperatuur wordt minder verhoogd. De klimaatverandering kunnen we dus in de winter redelijk goed opvangen met LED en ontvochtiging.
Warmtestraling weggeschermen
In het voorjaar en de zomer, wanneer er normaal gesproken niet meer wordt belicht, leidt deze ontwikkeling tot een verminderde knop-scheut aanleg en dus ook tot een lagere productie. Immers, de temperatuur kan niet of amper verlaagd worden. Gezien de huidige schaarste in bloemenland, hebben veel telers spijt dat ze in de maanden mei en juni niet extra hebben belicht. Dat had geld op kunnen leveren.
In zowel alstroemeria als gerbera is men gewend medio april te gaan coaten. Immers de straling neemt dan snel toe en om de kas en het gewas in balans te houden, moet er warmtestraling worden weggeschermd. Ook dit jaar pakt het anders uit dan verwacht.
Gewassen hebben meer licht nodig
De coating neemt licht weg en kan de kastemperatuur verlagen. Door de hogere buitentemperatuur komt de etmaaltemperatuur toch hoger uit terwijl de PAR-som lager is. Een coating biedt vooral voordelen als het stabiel zomerweer is, dan kun je met een coating immers de licht- temperatuur verhouding verbeteren. Dit jaar lukt dat totaal niet, op de meeste dagen zit de coating in de weg en met een niet slijtvaste coating, heb je al bijna te weinig scherming op het moment dat het een paar dagen echt warm is.
Normaal gesproken is een bloementeler niet happig op de zomer, de gewassen slijten en de prijzen liggen in de goot. Dit jaar echter, merk je dat de gewassen meer licht nodig hebben. Schimmels als meeldauw zijn bijzonder hardnekkig en dat komt door het gebrek aan UV-licht en de grote schommelingen.
Gewaskoeling en plantbalans belangrijk
Afgelopen week (begin juli) is het advies gegeven: verwijder de coating maar. Het ziet er tot half juli niet naar uit dat het echt zomer wordt, de gewassen snakken naar meer licht en generativiteit. Voor de paar echt warme dagen hebben we nog het energiescherm of verneveling achter de hand. Die paar warme dagen komen we wel door. Gewaskoeling en plantbalans zijn belangrijker dan sec hoge temperatuur. Daarvoor heb je juist verdamping nodig.
Vijf jaar geleden had ik niet gedacht, dat we onze advisering zo aan het veranderende klimaat aan het aanpassen zijn. Ook zijn de inzichten die we in de afgelopen 15 jaar met Het Nieuwe Telen in gerbera en alstroemeria hebben opgedaan van invloed. Anders hadden we het verwijderen van de coating nu nooit geadviseerd.
Tekst: Marco de Groot, FloriConsultGroup