Een groeiend aantal glastelers zet in op duurzame teeltmethoden die de weerbaarheid van hun gewassen tegen ziekten en plagen bevorderen. Ecologisch teeltadviseur Theo van der Knaap begeleidt 55 bedrijven met 200 ha glas, die een dwarsdoorsnede vormen van de gehele sector. Zijn methode vergt een systematische aanpak, te beginnen bij het wortelmilieu. De resultaten spreken boekdelen, stelt de adviseur.
“Inzetten op biodiversiteit en het verrijken van de bedrijfsecologie geeft betere teeltresultaten tegen lagere kosten dan op de oude voet doorgaan met anorganische meststoffen en bestrijdingsmiddelen. Je moet je wel eerst een ander denkkader eigen maken. Het is dankbaar werk om telers daarbij te helpen.” De teeltadviseur begeleidt groenten en siergewassen, grond-, potgrond- en substraatteelten. “Ze zitten er allemaal bij. Slechts drie bedrijven richten zich op de biologische of biologisch dynamische teelt. In vergelijking met vijf jaar geleden wordt onze benadering beter begrepen en breder geaccepteerd.”
Bedrijfseigen ecosysteem
De ecoconsultant helpt telers bij het implementeren van teeltprogramma’s die de transitie faciliteren. “Je moet eerst de monocultuur doorbreken. De benadering is erop gericht om de monocultuur om te zetten in diversiteit. Dat kan ook wanneer je slechts één gewas teelt. Met monocultuur doel ik vooral op de geringe biodiversiteit in het wortelmilieu, in het watersysteem en in de kas. Meer biodiversiteit en een breder aanbod van voedingsstoffen zorgt voor een sterkere wortelontwikkeling, een betere en efficiëntere voeding en verminderde vatbaarheid voor ziekten en plagen. Lavafilters kunnen daarbij de plaats innemen van UV-ontsmetters. Het opbouwen van een bedrijfseigen ecosysteem kost tijd, maar het kan doorgaans goed en voordelig door de teler zelf worden onderhouden.”
Complex van maatregelen
Pius Floris van Plant Health Cure onderschrijft de zienswijze van Van der Knaap, die onder andere gebruik maakt van de producten die het Oisterwijkse bedrijf al 15 jaar produceert. “Kunstmest heeft grote beperkingen en de meeste plantenziekten vinden hun oorzaak in suboptimale teeltomstandigheden en een slechte gewasconditie”, zegt hij stellig. “Dat besef dringt nu ook in de glastuinbouw door. Onze teeltprogramma’s maken planten onder- en bovengronds sterker. Niet via snel toepasbare, maar dankzij een complex van maatregelen.”
Aantoonbare successen
Tot die maatregelen behoren het koloniseren van plantenwortels met mycorrhiza’s, verrijking van het wortelmilieu met schimmel- en bacteriepreparaten, fulvine en huminezuren, de inzet van preparaten die het watersysteem levend en gezond houden en van plantversterkers die hun werk bovengronds doen. “Daar boeken we wereldwijd al jaren aantoonbare successen mee”, zegt Floris. “Ik ben blij dat er nu ook in de hightech glastuinbouw een kentering plaatsvindt.”
Tekst: Jan van Staalduinen, beeld: Wilma Slegers