De broers Vahl gaan niet over één nacht ijs als het gaat om de implementatie van innovaties: deze worden eerst uitgebreid getest in een oudere kas van het bedrijf. Onlangs lieten zij PAR+-coating opbrengen op het dek van deze kas. Komkommerteler Kees Vahl hoopt dat het diffuse licht ervoor zorgt dat de koppen niet te warm worden én resulteert in een hogere productie. Hij is echter vooral benieuwd of hij door de coating − die vijf jaar gegarandeerd blijft zitten − niet te veel instraling mist gedurende de wintermaanden.

André, Dries en Kees Vahl telen hogedraadkomkommers onder LED’s, op een oppervlak van 2,2 ha. Naast een kas van 2 ha uit 2010 staat er op de locatie in IJsselmuiden een kasje van 0,2 ha, uit 1993. “Ook in deze kas, die slechts 3,75 meter hoog is, staan hogedraadkomkommers”, vertelt Kees Vahl. “In feite is het een reguliere productiekas, maar we proberen hier ook nieuwigheden uit. Het risico is dan immers minder groot dan wanneer je een innovatie meteen uitrolt op een oppervlak van 2 hectare.”

15 procent productieverhoging

Vorig jaar experimenteerden de ondernemers met het maken van meer vollast-belichtingsuren. “We wilden meer inzicht krijgen in het effect van méér belichten”, zegt Vahl. Ze hebben in het betreffende kasje 265 µmol/m².s aan dimbare LED-belichting hangen. “Deze hebben we meer uren op vol vermogen laten draaien, met name in het voorjaar. We stuurden op 30 PAR per dag. Dit vergde 15 procent meer vollast-uren dan normaal.”
Deze aanpak wierp zijn vruchten af: de productie kwam 23% hoger uit dan in een reguliere kas met belichte hogedraadkomkommers. “We hebben deze strategie echter niet uitgerold over de rest van ons bedrijf. Omdat inzet van WKK-stroom op het eigen bedrijf vanaf dit jaar zwaarder wordt belast, houden we nu namelijk een lagere PAR per dag aan. Wat dat betreft heeft de veranderende wet- en regelgeving ons ingehaald.”

Lagere temperatuur bovenin de kas

In april van dit jaar brachten de telers de PAR+-coating van Fotoniq aan op hun ‘testkas’. “Deze spraycoating schermt het teveel aan zonlicht weg en maakt het invallende licht diffuus”, legt Vahl uit. “De coating wekte mijn interesse omdat onze oudere kas slechts 3,75 meter hoog is. Doordat het gewas zo dicht onder het dek zit, wordt het bovenin − bij de koppen − al snel te warm, wat zorgt voor een generatiever gewas. Zelfs met krijt of een reguliere zonwerende coating.”
Vahl hoopt dat het diffuse invallende licht ervoor zorgt dat hij de temperatuur bovenin de kas beter onder controle kan houden. “Bijkomend voordeel is dat de jaarrond coating vijf jaar kan blijven zitten en dus niet ieder voor- en najaar hoeft te worden opgebracht en verwijderd. Dat scheelt flink wat werk. Daarbij kwam het de laatste jaren regelmatig voor dat het in maart al behoorlijk warm en zonnig was, als de coating of het krijt nog niet was opgebracht. Ook dat probleem kunnen we hopelijk tackelen met deze nieuwe coating. Daarnaast zal het diffuse licht waarschijnlijk zorgen voor een productieverhoging, doordat het dieper doordringt in het gewas.”

Crux in wintermaanden

De komkommerteler heeft goede hoop dat de coating in de zomermaanden zijn meerwaarde zal bewijzen en dat de genoemde voordelen gerealiseerd kunnen worden. Met name de wintermaanden worden spannend, geeft hij aan. “Doordat de coating jaarrond blijft zitten, mis je waarschijnlijk directe instraling in de winter. Volgens de leverancier is dat niet het geval, maar ik denk dat die kans wel aanwezig is. Ik ben benieuwd wat dan het effect is van het missen van die directe instraling. Wordt het gewas wellicht te vegetatief en moet je meer temperatuur inbrengen om het generatiever te krijgen? De gevolgen van het eventueel missen van die directe instraling in de winter zullen mijns inziens vooral bepalen of deze coating echt interessant is. Kortom: de crux zit ‘m in de wintermaanden.”
Omdat ieder jaar anders is, willen de broers Vahl meerdere jaren testen om een goed inzicht te krijgen in de voor- en nadelen van de coating. “Pas daarna bepalen we of we ook op de rest van ons bedrijf aan de slag gaan met deze coating.”

Tekst: Ank van Lier