Meer licht betekent doorgaans meer productie. Vandaar dat assimilatiebelichting in verschillende teelten al gemeengoed is. Maar is meer ook altijd beter? Die vraag staat centraal bij de belichtingsstrategieën die een Frans bedrijf, gespecialiseerd in LED-belichtingssystemen, ontwikkelt. Het bedrijf onderzocht de mogelijkheid om cherrytomaten efficiënter te belichten. Met de nadruk op kwaliteit.
Het in 2018 opgerichte Red Horticulture timmert flink aan de weg in het buitenland. CEO Louis Golaz en zijn team ontwikkelen LED-oplossingen en begeleiden telers bij de toepassing ervan. Afgelopen jaar startten de eerste onderzoeksprojecten in Nederland. Samen met het Delphy Improvement Centre zette het in Bleiswijk een belichtingsproef op met cherrytomaten met het ras Piccolo. Met de uitkomsten hoopt de leverancier de belichtingsstrategie van klant Jardin de Rabelais te optimaliseren.
Kijken naar plantbehoefte
Golaz legt uit: “De cherry’s van deze telers blinken uit in smaak. Een eigenschap die in Frankrijk goed wordt betaald. Die plus wil hij dus behouden, ondanks of juist dankzij de inzet van LED. De nadruk op kwaliteit, en dus niet per se op productie, vraagt volgens ons om een aangepaste manier van belichten. Een strategie die start bij de plantbehoefte. Hoeveel micromol heeft het gewas op dat moment nodig om de beste kwaliteit te kunnen leveren? In die behoefte wil je voorzien. Niet meer, niet minder.”
Strategieën vergelijken
Op 15 oktober arriveerden de planten in Bleiswijk. De proefkas werd door een wit reflecterend folie in tweeën verdeeld. In beide delen van de afdeling hingen boven het gewas Taurus LED-lampen. “De lampen boven ‘onze’ afdeling hadden een blauw/rood-spectrum en waren gekoppeld aan een standaard Priva klimaatcomputer,” vertelt projectbegeleider Lisanne Schuddebeurs. “De lampen in de andere afdeling hadden een breed spectrum en werden aangestuurd vanuit Red’s eigen Solstice computer. Op die manier konden we hetzelfde gewas bij eenzelfde klimaat aan twee verschillende belichtingsstrategieën onderwerpen.”
Traploze instelling
De lampen schakelden aan of uit op basis van hoeveelheid joules en instraling, gelijkwaardig aan een strategie in de praktijk. De computer van het Franse bedrijf regelde zijn afdeling anders. “Deze computer kan LED dimmen”, licht fotobioloog Camille Li Marchetti toe. “Vooraf hebben wij ingevoerd hoeveel micromol licht dit type gewas in 18 uur efficiënt kan gebruiken. Afhankelijk van de hoeveelheid natuurlijk zonlicht berekent de computer constant in welke mate de assimilatiebelichting moet bijspringen. En dat kunnen we dus geleidelijk regelen, in heel kleine stapjes. Door pieken en dalen te vermijden, creëer je een constantere productie gedurende het hele teeltseizoen.”
Verschil in brix
Eind april liep de proef af en konden de resultaten worden vergeleken. De onderzoekers zetten onder meer data over opbrengst en brix-gehalte tegenover elkaar. Schuddebeurs: “In de wintermaanden realiseerde de Red-afdeling 12% meer kilo’s. Opvallender is het brix-verschil. De Franse tomaten scoorden tot één punt hoger. Vanaf week 8 echter, zien we een kentering. Het brix-verschil wordt kleiner en door een verschil in lichtsom valt de productie uiteindelijk gelijk uit. Alles bij elkaar opgeteld kunnen we concluderen dat beide strategieën een nagenoeg gelijke opbrengst realiseren, maar dat de efficiëntere belichtingswijze de kwaliteit van dit type cherrytomaat verbetert. Zeker tijdens de winter.”
Invloed spectrum
De onderzoekers haasten zich te zeggen dat niet alleen de traploze op- en afschakeling van de LED-lampen hier debet aan is. Li Marchetti: “Het verschil in spectrum speelt duidelijk mee. Een breed spectrum heeft blijkbaar een positieve invloed op brix en productie in de winter. Dat is dan weer een interessant uitganspunt voor vervolgproeven.”
Tekst: Jojanneke Rodenburg, beeld: Fotostudio G.J. Vlekke
