De afgelopen weken haalden berichten over fusies, samenwerkingen en overnames met regelmaat de vakmedia. Teeltbedrijven bereiden zich voor op hun toekomst en schaalvergroting is daarbij in veel gevallen het devies. Dat oogst bewondering, soms ook verbazing en vervolgens ligt de focus weer op het eigen bedrijf. Wanneer een belangrijke tuinbouwtoeleverancier echter ingrijpende en onverwachte veranderingen aankondigt, staat de glastuinbouw even stil. Hoe gaat het groothandelslandschap er nu uitzien?
‘Horticoop zet in op ontwikkeling en productie en verkoopt haar groothandelsactiviteiten’, zo luidde de kop boven het persbericht. De regie was strak geregeld, want vrijwel gelijktijdig meldden de overnemende partijen hun aandeel in de handelsverschuiving: eerst Van Iperen, even later Koppert Biological Systems, gevolgd door Mertens. De aankondigingen op een rij:
Ontwikkeling en productie
Horticoop verlegt haar bedrijfsfocus naar ontwikkeling en productie. Om die reden verkoopt het coöperatieve bedrijf het grootste deel van haar Nederlandse groothandelsactiviteiten per 1 november aanstaande. Het betreft de in- en verkoop van meststoffen, chemische- en biologische gewasbescherming en de daarbij behorende logistiek en distributie. Voor de verkoop van die groothandelsactiviteiten is gezocht naar gerenommeerde bedrijven. De continuïteit van de activiteiten mag niet in het geding raken; want het gaat niet alleen om verkoop van activiteiten, de medewerkers verhuizen mee en krijgen een ander logo op hun bedrijfskleding. “Daarmee blijft de door onze medewerkers opgebouwde kennis en expertise behouden voor de sector”, zegt algemeen directeur Igo Janssen, die dat een belangrijke voorwaarde voor de verkoop noemt.
De meststoffen en chemische gewasbescherming worden per 1 november overgenomen door Van Iperen in Westmaas, dat ook het distributiecentrum in De Lier gaat gebruiken. Op dezelfde datum verhuist de biologische gewasbescherming naar Koppert Biological Systems in Berkel en Rodenrijs. De verkoop en levering van Substrafeed vloeibare meststoffen worden overgenomen door Mertens.
Positie versterken
De nieuwe Horticoop stoot de groothandelsactiviteiten af, om nadrukkelijk te kunnen investeren in de ontwikkeling van moderne tuinbouwtechniek en de productie van hoogwaardige substraten. De focus moet liggen op specialisme met toegevoegde waarde. Dat is het waarom, het hoe moet de komende maanden duidelijk worden. Dat geldt ook voor de ontwikkelscenario’s voor de coöperatie, die – volgens Janssen – de geschetste bedrijfsontwikkeling versterken. De groothandelsactiviteiten in bedrijfsbenodigdheden worden wel voortgezet. Op dit moment wordt onderzocht wat de best passende vorm en plaats is voor deze activiteit. De kritische lezer trekt daar wellicht de conclusie uit dat die oplossing op termijn ook kan liggen in verkoop.
Van Iperen en Koppert zien de overnames vooral als versteviging van hun positie als specialisten in respectievelijk meststoffen en biologische gewasbescherming. Dirk-Jan Bakker, algemeen directeur van Van Iperen: “Met deze overname kunnen wij onze positie als groeispecialist verstevigen. Met het distributiecentrum in De Lier en het afhaaldepot in Klazienaveen verkrijgen wij daarbij een eigen locatie in twee voor de tuinbouw belangrijke regio’s. Daardoor kunnen we onze klanten nog beter van dienst zijn.” Het bedrijf neemt 28 medewerkers over.
Speelveld verandert
Koppert gaat door de overname de nieuwe klanten beleveren vanuit de hoofdvestiging in Berkel en Rodenrijs en gaat daarmee, meer dan in het verleden, ook een belangrijke groothandelsfunctie vervullen. 32 medewerkers verhuizen mee. Het transitietraject hiervoor is al in een ver gevorderd stadium en zal voor de klant nauwelijks merkbaar zijn, meldt Arne van Aalst, directeur Noordwest-Europa: “De teler behoudt zijn vertrouwde consultant die intensief zal samenwerken met onze consultants en collega’s van R&D. Met de uitbreiding van het team van specialisten halen we nog meer kennis in huis om in te zetten voor het verder ontwikkelen van nieuwe en bestaande markten.”
De overname betekent niet dat het bedrijf haar beleid wijzigt omtrent de overige distributeurs. “Die vormen een belangrijke schakel in ons netwerk. Wij hebben een jarenlange loyale relatie met ze opgebouwd en hebben ze hard nodig om onze telers dagelijks bij te staan en ontwikkelingen op de voet te volgen”, aldus Van Aalst.
Voorlopige conclusie: het speelveld verandert, grote specialisten worden nog grotere spelers, de inkoopmogelijkheden voor telers kleiner. Algemeen gegeven is dat de marges op groothandelsactiviteiten klein zijn. De meerwaarde moet derhalve komen uit advies en begeleiding; wordt de teler daarmee op termijn de winnaar van deze verandering?
Tekst: Roger Abbenhuijs.
