Komkommer- en tomatenteler René Tielemans legt al jarenlang de helft van zijn gasbehoefte op voorhand vast. Dat dwingt hem met de huidige energieprijzen tot rigoureuze maatregelen: de helft van zijn kassen ligt momenteel leeg. Volgens Tielemans is een hogere consumentenprijs noodzakelijk om ook op langere termijn jaarrond te kunnen blijven produceren.

Tielemans Groentekwekerij in het Brabantse Boekel is geënt op de teelt van hogedraadkomkommers en mini-tros-cherrytomaten. Het bedrijf omvat twee locaties van ieder 6 ha. Deze worden verwarmd met vier WKK’s, met een totaal vermogen van 6,4 MW. Daarnaast worden de WKK’s ingezet om de belichting, die op 8 ha hangt, te laten draaien. “De WKK’s spelen dus een sleutelrol in onze energiestrategie”, zegt René Tielemans. “We kozen er altijd voor om ongeveer de helft van het benodigde WKK-gas op voorhand vast te leggen. Dat werkte jarenlang goed, totdat de gasprijzen afgelopen najaar explosief stegen. Toen moesten we rigoureuze keuzes maken.”

Geen eenvoudige keuze

Tielemans besloot uiteindelijk om op één van zijn locaties later te gaan planten. Op het moment dat hij eigenlijk planten voor de nieuwe teelt moest bestellen – dat was in november – kwamen de gasprijzen namelijk uit op een niveau van € 1,76 per kuub. “Dat is nooit en te nimmer rond te rekenen. Zeker als je in de vrije markt moet concurreren tegen Spaans product.”
De teler geeft toe dat de keuze om een locatie leeg te laten liggen verre van eenvoudig was. “Ook omdat je dan personeel naar huis moet sturen. We moesten snijden in onze flexibele schil. Dat is niet prettig en wil je niet als ondernemer.”

Op het scherpst van de snede opereren

Op dit moment is dus slechts de helft van het bedrijf in productie. Op de locatie worden zowel komkommers als tomaten geteeld, met de inzet van het vooraf gecontracteerde gas. “We móeten hier ook produceren, vanwege gemaakte afspraken”, zegt de ondernemer, die zijn producten afzet via telersverenging Kompany. “Maar we opereren wel op het scherpst van de snede, het is vooral zaak dat we niet te veel produceren. Daarom belichten we op andere tijdstippen en minder uren en alleen met de stroom die we zelf kunnen opwekken.”

Stapsgewijze aanpak

Tielemans wil nu de lege kas de komende maand stapsgewijs vol gaan zetten. Het plan is dat de eerste planten eind januari de kas in gaan, eind februari volgt dan een tweede partij en eind maart arriveren de laatste planten. “Op de betreffende locatie staat één WKK waarmee ik elektriciteit kan terugleveren en waarvan ik dus restwarmte kan inzetten. Daarmee kunnen we de helft van de kas verwarmen. Vanaf eind februari liggen de temperaturen hoger en is er ook weer meer buitenlicht, waardoor er meer planten de kas in kunnen zonder dat extra energie nodig is.”

Consument aan zet

De ondernemer heeft goede hoop dat hij de huidige energiecrisis het hoofd kan bieden. “Ons bedrijf is financieel gezond, dus dat moet lukken. Maar feit is wel dat er naar de toekomst toe zaken moeten veranderen. Die 15 tot 25 cent per kuub gas, waarvoor we jarenlang konden telen, komt voorlopig niet meer terug. Dat betekent dat de opbrengstprijzen in de winterperiode hoe dan ook omhoog moeten. Stijgt de consumentenprijs niet, dan zullen veel telers teruggaan naar een traditionele, onbelichte teelt en stagneert het jaarrond aanbod van Nederlands product in de schappen. Kortom: de consument is aan zet.”

Tekst: Ank van Lier