In tegenstelling tot veel collega’s kiest Peter Aarts er bewust voor om al zijn komkommers af te zetten via de klok van de Belgische BelOrta-veiling. Hij ziet dit instrument als de enige manier om een eerlijke komkommerprijs te realiseren. Volgens Aarts profiteert hij op deze manier meer van tekorten in de markt en ontvangt hij per saldo een hogere productprijs. Dit voorjaar noteerde hij tot nu toe goede komkommerprijzen, mede dankzij de tegenvallende aanvoer vanuit Spanje.

Bij Kwekerij ’t Bleekerven in Asten-Heusden is de oogst van de voorjaarsteelt komkommers vol op stoom. Peter Aarts oogstte zo’n vijf weken geleden de eerste vruchten. “Deze oogst loopt door tot medio juni, daarna starten we met een zomerteelt komkommers. In de herfst volgt dan nog een najaarsteelt tomaten”, vertelt de teler, wiens bedrijf 11 ha telt.

Belgische veiling

Aarts brengt zijn producten sinds negen jaar voor de klok van de Belgische BelOrta-veiling. Voor die tijd verkocht hij zijn komkommers en tomaten via een Nederlandse telersvereniging. “Ik ben overgestapt naar België, omdat men daar nog een volwaardige klokverkoop voor komkommers heeft. En de klok is naar mijn mening nog steeds de enige manier om een eerlijke komkommerprijs te realiseren. De prijs wordt namelijk bepaald op basis van de actuele situatie van vraag en aanbod. Wanneer je op voorhand je product verkoopt, oogst je vaak meer of minder dan verwacht. En dan moet je op het laatste moment product zien kwijt te raken of extra komkommers bijkopen. Dat was vaak aan de orde, toen we nog leverden via de telersvereniging. Het was iedere week weer een gevecht.”

Profiteren van tekorten

Volgens de teler levert de klokverkoop per saldo ook een hogere komkommerprijs op. Hij profiteert volgens eigen zeggen namelijk meer van tekorten in de markt. “Wanneer er meer vraag is dan aanbod kun je daar − wanneer je je producten al op voorhand hebt verkocht − nagenoeg niet van profiteren. Breng je je komkommers voor de klok, dan haal je er op dat moment het maximale uit. Soms stijgt de komkommerprijs wel tot 60 of 80 eurocent. En ook in slechtere jaren zijn er bij komkommer meestal wel perioden van tekorten, ten tijde van de teeltwisselingen. Hierdoor kunnen wij echt een verschil maken met onze klokverkoop; dit levert onder de streep meer op. In Nederland hebben we de veilingklok te snel bij het grofvuil gezet.”

Meerdere verkoopmethoden

Aarts geeft aan dat het allang niet meer zo is dat de komkommers maar worden weggezet voor de klok en telers vervolgens afwachten wat ze ervoor krijgen. “Dat was vroeger het geval, maar is nu niet meer aan de orde. Inmiddels verkopen we product op lange en korte termijn en via de dagverkoop. Drie verkoopmethoden dus, waarbij de prijs steeds via de klok wordt bepaald. Het gaat altijd om vraag en aanbod. En bij de lange en korte termijn-verkoop leveren we de komkommers in de verpakking die de koper wenst. Maatwerk dus.”
Volgens Aarts is het verstrekken van SIG&F-subsidies in België op een andere manier ingericht. “Op bepaalde investeringen krijg je geen Europese subsidie. Maar dat is voor mij geen onoverkomelijk probleem.”

Goede seizoenstart

Dit voorjaar is de komkommerprijs tot nu toe goed. “De start van het seizoen was zonder meer prima; de middenprijs kwam in de eerste oogstweken uit op ongeveer 40 eurocent. En dat ondanks het feit dat overal sprake is van goede producties.”
De goede prijsvorming heeft volgens de teler alles te maken met de tegenvallende aanvoer vanuit Spanje, aan het einde van de teelt daar. “Dit als gevolg van kwaliteitsproblemen door de vele regen. Hierdoor stapten handelaren eerder over van Spaans naar Nederlands en Belgisch product. Het wordt wel een uitdaging om de prijs ook de komende weken goed te houden; richting Pasen neemt de aanvoer toe.”

Hogere middenprijs nodig

Aarts is wel van mening dat de gemiddelde prijs voor een komkommer omhoog moet. Daarvan moeten zowel telers als handelaren doordrongen raken, benadrukt hij. “Voorheen vonden we een prijs van 20 tot 25 eurocent heel netjes, nu moet je toch wel 25 tot 30 cent beuren om een goed rendement te kunnen realiseren. Arbeid wordt namelijk duurder, daarnaast hakt de verhoging van de energiebelasting er flink in. Wij hebben een WKK staan en betalen de komende jaren ieder jaar één euro per vierkante meter extra als gevolg van de verhoging van de energiebelasting.” Over vijf jaar komt dat uit op een kostenpost van 6 euro per m2. Voor het hele bedrijf betekent dat op jaarbasis 100.000 euro aan extra kosten.”

Geen verduurzamingsopties

Het verduurzamen van de energievoorziening is ook een lastig punt voor Aarts: aardwarmte is geen optie voor hem en investeren in een warmtepomp is niet makkelijk. “We hebben in heel Nederland te maken met de netproblemen bij TenneT. Hierdoor is het moeilijk om de energie die je nodig hebt in te vullen door middel van elektrificatie. Theoretisch zou het allemaal kunnen, maar de praktijk is anders. En geothermie zou een perfecte invulling kunnen vormen voor onze warmtevraag, maar de wet- en regelgeving rondom dit thema is helaas nog lang niet zover. En de overheid rekent ons er wel al op af, onder andere middels de energiebelasting. Dat is krom. Ze moeten eerst zorgen dat de randvoorwaarden voor verduurzaming op orde zijn. Pas daarna kunnen eisen worden gesteld op dit vlak.”

Bij de tijd houden

Hoewel nog niet duidelijk is of Aarts (56) een opvolger heeft, vindt hij het wel belangrijk om zijn bedrijf bij de tijd te houden. Daarom werd de afgelopen drie jaar 3,3 ha aan oude kassen vernieuwd. Ook investeerde de Brabander onlangs in een nieuwe loslijn. Daarmee kan hij zijn kisten optimaler vullen, waardoor minder kisten en minder transportbewegingen nodig zijn.
“En het oogsten gaat sneller. Doordat er zo’n 20 procent meer komkommers in de kist gaan, besparen we naar schatting 5 procent op onze oogsturen. Dan is een investering in een dergelijke lijn wel rond te rekenen. Zeker omdat de installatie ook de kisten met de tweede kwaliteit eruit haalt, net zoals de lege kisten. Door dergelijke investeringen houden we ons bedrijf rendabel en bij de tijd. Hierdoor is dit op termijn makkelijker over te dragen. Of aan familie of aan een externe koper. Daarbij: een modern bedrijf geeft meer werkplezier voor jezelf. Ook dat vind ik belangrijk.”

Tekst: Ank van Lier