LED-belichting wordt de laatste jaren beschouwd als de heilige graal als het gaat om energiebesparing. Ook in de komkommerteelt. Maar steeds meer vraag ik me af of full LED daadwerkelijk helpt om energie te besparen. Zijn we onder de streep niet juist méér energie kwijt?
Inderdaad; met LED-belichting bespaar je flink op elektriciteit. Tegelijkertijd verlies je echter behoorlijk wat stralingswarmte. LED-lampen geven nauwelijks stralingswarmte af, in tegenstelling tot SON-T. Met SON-T warm je de kas toch al snel zo’n twee graden op. Gratis en voor niks, zonder dat je daar een minimumbuis voor nodig hebt. Het verlies aan stralingswarmte bij LED resulteert in een minder actief gewas, hoor ik steeds vaker van komkommertelers om me heen. Niet zo vreemd: een gewas heeft immers toch warmte nodig. Om de planten te activeren, gaan telers dan extra minimumbuis inzetten. En niet een beetje, maar behoorlijk wat. Dus dan kun je aan de ene kant wel elektriciteit besparen, maar als er meer warmte in de kas moet, schiet je per saldo wellicht niet veel op. Zeker wanneer je nog afhankelijk bent van een gasketel of een WKK.
Ik stel mezelf dan ook de vraag: is full LED wel de juiste weg in komkommer, en misschien ook wel in andere teelten? In onze komkommerkassen telen we onder hybride belichting, een combinatie van SON-T en LED. Dat gaat prima, omdat we nog steeds de stralingswarmte van de SON-T-lampen hebben. En deze lampen warmen de kas lekker op. Dus mogelijk is hybride de toekomst en niet full LED. Wij gaan voorlopig in ieder geval zeker niet over.
Ik kan dit alles niet hard maken met cijfers, maar het is wel een gevoel dat me steeds meer bekruipt. Eind dit jaar zal er meer duidelijkheid zijn. De afgelopen tijd switchten namelijk veel komkommertelers naar full LED en eind 2024 weten we hoe dit is verlopen. Ook zijn dan de resultaten van diverse proeven bekend. Misschien blijkt mijn veronderstelling fout en zit ik er gigantisch naast. Maar de vraag hoeveel energie daadwerkelijk wordt bespaard met LED is wel heel relevant. Dit móeten we met zijn allen verder uitzoeken.
Peter van Ninhuys, teeltmanager Van Gog Kwekerijen Helmond
