Het is alweer vier jaar geleden dat veredelingsbedrijf Axia uit Naaldwijk met trots haar ras Axiradius presenteerde. Sinds 2013 is er veel veranderd bij het jonge bedrijf, dat met sterke tomatenrassen een plek in de markt heeft veroverd. Veredelingslocaties in Turkije, Italië en sinds kort ook Spanje en grote, nieuwe klanten in Rusland, Canada en de VS onderstrepen de expansie van de afgelopen jaren. Nederland is en blijft echter de centrale locatie. De nieuwe, moderne demokas – voorzien van belichting – zorgt voor een verdere verbreding van die basis.
De nieuwste kas vol technische snufjes moet het veredelingsproces versnellen. ‘Speed to the market’, noemt directeur Alois van Vliet dat. Onderscheidend is bovendien de nauwe betrokkenheid van telers bij dat proces. “Een veredelaar kiest genetisch, een teler op fenotypen.” Het veredelingsbedrijf – destijds een initiatief van enkele grote tomatentelers – wil in de segmenten bulk, specialties en elite goede competitieve rassen aanbieden. Om dat te realiseren blijft de organisatie groeien. In Naaldwijk blijft de focus op tomaat, in Zuid-Europa wordt ook voor de andere vruchtgroenten veredeld. Wereldwijd werken er momenteel zo’n 150 mensen onder de vlag van het veredelingsbedrijf, waarvan 55 op de hoofdlocatie in het Westland.
Team met oud-tomatentelers
Zowel in het commerciële als het teelttechnische team zijn oud-tomatentelers actief. Een van hen is Michel de Winter. Hij licht de keuze voor een belichte tomatenkas toe. “In de Nederlandse markt staat nu ongeveer 30% onder belichting, dat percentage zal zeker verder groeien. Omdat rassen in de belichte teelt anders reageren dan in de onbelichte, demonstreren wij ze in beide teeltomstandigheden. Voor telers is het van belang de tomaten te zien groeien als op hun eigen bedrijf.”
Vijf veelbelovende rassen
In Naaldwijk worden momenteel 35 rassen geteeld en beproefd. “Als relatief klein bedrijf slagen we er dit jaar in om vijf veelbelovende nieuwe rassen te presenteren verdeeld over de diverse segmenten. Een bijzondere prestatie”, meent De Winter. De focus ligt vooralsnog op een drietal succesvolle variëteiten: Xandor voor het grove segment, Axiradius (en Axxy) in middel tros en Prunaxx in het segment pruimtomaat.
Smaak, kleur en groeikracht
Uitgangspunt bij de introductie van een nieuw ras is dat het ten opzichte van het bestaande aanbod een plus heeft op zowel smaak, kleur als groeikracht. Dat loont, zo tonen de resultaten aan. In België worden de rassen steevast ingedeeld in het kwaliteitssegment Elite en recent zijn telers in onder andere Noorwegen en Rusland rassen van Axia gaan telen. Grote Canadese tomatentelers hebben met hun vaste retailklant een bezoek gebracht aan de demokas in Naaldwijk om gezamenlijk hun teeltprogramma voor dit jaar vast te stellen.
Tekst en foto: redactie HortiLeads.
