Per 1 januari 2020 valt het volledige aanbod van groente en fruit van Nederlandse bodem onder het PlanetProof-keurmerk, juicht supermarkt Jumbo op haar website. Wat de supermarkt er niet bij vertelt is dat er voor telers in Nederland andere – strengere – normen gelden dan voor telers uit bijvoorbeeld Spanje.
Ook gaan vanaf 2024 voor aangesloten telers CO2-uitstootnormen gelden, die alleen betrekking hebben op de productie. De CO2-uitstoot voor verwerking en transport wordt daarbij niet meegerekend, wat opnieuw leidt tot een ongelijk speelveld.
Jaap bij de Vaate van Stichting Milieukeur geeft toe dat voor Nederlandse telers andere normen gelden dan voor buitenlandse telers, al spreekt hij zelf liever over andere certificatieschema’s die wel veel op elkaar lijken.
“Wij hebben nu schema’s voor Centraal-Europa (o.a. Nederland, Duitsland, België en Polen) en voor Zuid-Europa (o.a. Frankrijk, Spanje, Italië). Die worden in de loop van dit jaar samengevoegd. We zijn ooit begonnen met landenschema’s, dat is historisch zo gegroeid. We zijn nu toe aan de volgende stap.”
Verschillen Centraal- en Zuid-Europa
De reden dat de schema’s voor Centraal- en Zuid-Europa nu worden samengevoegd is helder, zegt Bij de Vaate: “De markt voor voeding is zowat globaal geworden, maar voor voedingsproducten is dat zeker Europees. En dan is het richting retail en consument niet te verkopen als een Spaans product aan heel andere criteria zou moeten voldoen als een Nederlands of Duits product. Dat kun je niet uitleggen.”
CO2-uitstootnormen
Met ingang van 2020 gelden voor PlanetProof ook CO2-uitstootnormen voor bedekte teelten. Met inbreng van de sector is een certificatieschema tot stand gekomen dat gaat gelden in 2024 en niet in 2022 zoals andere bronnen eerder melden, zegt Bij de Vaate.
“We hebben het schema zo ingericht dat er rekening wordt gehouden met de invloed van het klimaat en de teeltperiode. Als een gewas een hoge warmtebehoefte heeft is dat een gegeven. Dat betekent niet dat die snel uit de norm vliegt. Hetzelfde geldt voor de locatie. Voor telers in Spanje geldt vanwege het buitenklimaat een lagere warmtebehoefte. Dat geldt nu nog niet, maar wel als de schema’s dit jaar voor Centraal- en Zuid-Europa worden samengevoegd.”
Ongelijk speelveld
De nieuwe CO2-emissienormen gelden echter niet voor verwerking en transport, alleen voor de productie in bedekte teelten. Bij de Vaate: “De CO2-uitstoot voor transport uit Spanje wordt in PlanetProof nu niet meegerekend. De consument kan immers in de Nederlandse supermarkt zelf zien waar een product vandaan komt.”
Dat voor transport van Nederlands product veel minder CO2-uitstoot nodig is dan bij product uit Zuid-Europa wordt nu niet meegewogen in PlanetProof. Volgens de sector leidt dit ook tot een ongelijk speelveld.
Bij de Vaate: “Een reële vraag, maar dat zit er nu niet in. Alles hangt ook samen met het logistieke proces van de retailer zelf. Je moet het ook in beeld kunnen brengen. Nu gaat het om energieverbruik op de plaats van productie, afleesbaar op de facturen van de ondernemer. Daar valt geen speld tussen te krijgen. Het andere is veel moeilijker te vangen. We certificeren wat we kunnen certificeren.”
Tekst: Mario Bentvelsen
