Het kabbelt lekker door in het onderzoek naar een duurzame rozenteelt met 100% LED’s. Na de schommelingen in gewasprestaties is de teelt in rustiger vaarwater gekomen. Maar helemaal windstil is het niet. Deze winter moet duidelijk worden welke meerwaarde het nieuwe rozenspectrum met hogere lichtintensiteit echt oplevert. Zwaardere takken, grotere knoppen en meer stuks, bijvoorbeeld.
De rozen bij het Delphy Improvement Centre in Bleiswijk staan voor de tweede keer onder het nieuwe LED-rozenspectrum. Afgelopen winter kregen de proefnemers al een voorproefje van de nieuwe belichtingsstrategie. De winter van 2019-2020 moet uitwijzen wat de voordelen zijn.
Onderzoeker Arie de Gelder van Wageningen University & Research, adviseur Ben Hartog en teeltmanager Richard van der Stoep van Delphy vertellen over de voortgang van het onderzoek ‘Naar een Perfecte Roos onder LED.’
Klimaatneutraal
Duurzaam en klimaatneutraal telen blijft de hoofddoelstelling van dit langjarige onderzoek. Dit jaar is er extra aandacht voor het beheersen van het CO2 verbruik. “In de zomer hebben we 30 tot 40 procent kunnen besparen en toch 1.000 ppm kunnen handhaven”, vertelt De Gelder. De luchtramen liggen vaker dicht dan voorheen en de temperatuur mag dan iets meer oplopen.
In de afdeling staan twee rassen. De optimale etmaaltemperatuur voor Red Naomi! is een halve graad hoger dan voor Avalanche+. De temperatuur in de 1.000 m² grote afdeling is afgestemd op Red Naomi!. Dit heeft effect op Avalanche+, die in de donkerste periode van het jaar een kleinere knop heeft.
De proefnemers proberen het koelen in de zomer en het verwarmen in de winter in balans te houden. In de zomer wordt warmte geoogst, in de winter verbruikt. Nog steeds is er een overschot aan warmte. Het voordeel van de LED’s ten opzichte van de gebruikelijke SON-T-lampen is dat de lichtintensiteit veel hoger is met dezelfde hoeveelheid elektriciteit. En het is mogelijk langer door te belichten, vanwege de lagere warmteafgifte.
Verbeterd lichtspectrum
“Vorig jaar ging het gewas niet optimaal de winter in, vanwege de gehanteerde knipstrategie”, herinnert Hartog zich. Daarom waren de productiecijfers onder het nieuwe spectrum niet optimaal. Nu staat het gewas er goed bij. Zodoende worden er ditmaal betere productiecijfers verwacht. Dat moet ook, want bij het ombouwen van de belichtingsinstallatie is de lichtintensiteit verhoogd van 205 naar 260 µmol/m²/s. Het nieuwe spectrum bevat meer wit licht. “Dat werkt een stuk prettiger”, merkt hij op.
De verhoogde lichtintensiteit is al merkbaar. Red Naomi! heeft een grotere knop dan de jaren ervoor. De Gelder: “En meer takken, die gemiddeld 4 cm langer zijn. Het is spannend of we op dit niveau kunnen blijven. Wat mij betreft mag het blad iets minder donker zijn, maar dat is subjectief.”
De telers zijn erg positief over dit spectrum. Vorig jaar lag de LBE (lichtbenuttingsefficiëntie) onder 2 gram per mol. De laatste maanden zit deze boven 2 gram per mol. Het gewas presteert dus heel goed. Hier toont zich ook de hand van de meester. Intensief belichten werkt alleen bij de juiste plantbalans en knipstrategie. “Het is continue balanceren”, vindt Van der Stoep.
Gewasbescherming
In dit onderzoek is extra aandacht voor gewasbescherming. De juiste sturing van het klimaat moet de voornaamste bedreiging, meeldauw, buiten de deur houden. Verschillende behandelingen, zoals beheersing van RV en UV-C moeten het gewas beter beschermen. In november en begin december was de ziektedruk laag. Een aantasting van wittevlieg is weer onder controle door middel van plaatselijke bestrijding.
Het onderzoek is mogelijk gemaakt door Kas als Energiebron, de gewascoöperatie Roos van Glastuinbouw Nederland en Signify.
Tekst en beeld: Pieternel van Velden
