Kan de variabele inzet van LED-belichting bijdragen aan een langere periode van bloemaanleg gedurende de productieperiode van junidragers? Dat is de centrale vraag in een nieuw onderzoek dat onlangs van start ging. De hoop is dat deze aanpak de efficiency en productie van de belichte junidragerteelt een forse impuls zal geven.

De opgezette proef komt voort uit een project van Plant Lighting, waarbij wordt gekeken naar de invloed van een variabel LED-spectrum gedurende de dag. Hierover stond een artikel in de septembereditie van Onder Glas. “Dit project, dat wordt uitgevoerd in klimaatcellen, is gericht op doordragers”, vertelt Bart Jongenelen, manager van het Delphy Innovative Soft Fruit Centre (ISFC) in Horst. “Het idee is om de planten, door te variëren in LED-spectrum, als het ware te ‘foppen’: de plant ervaart een korte dag, terwijl een lange dag wordt belicht. Hierdoor doet hij het rustiger aan qua bloemaanleg en kan de plant het langer volhouden, waardoor hij langer in productie blijft.”

Bloemaanleg stimuleren

Vanuit Delphy ontstond het idee om dit principe ook te gaan testen met junidragers. “Het gros van het Nederlandse productieareaal bestaat immers uit junidragers. Daarbij is de reactie van een junidrager beter te voorspellen en is deze ook beter stuurbaar. Bij een test in de klimaatcellen van Plant Lighting bleek al snel dat junidragers op dezelfde manier te ‘foppen’ zijn als doordragers, en ook een korte dag kunnen ervaren wanneer een lange dag wordt belicht. Aangezien junidragers korte dag-planten zijn en je ze op deze manier langer licht en energie kunt meegeven, wordt de bloemaanleg dus gestimuleerd. Dat biedt mogelijkheden voor optimalisatie en verlenging van de productieperiode.”

Van sprint naar marathon

Dat was voor het Delphy ISFC reden om een proef op te zetten met de teelt van junidragers, waarbij sprake is van een variabel LED-spectrum gedurende de dag. Afgelopen week werden in de kas in Horst zeven junidragende rassen geplant, in een afdeling van 200 m². Daarnaast zijn in de randrij vier doordragende rassen geplant, om een goede vergelijking te kunnen maken.
Delphy trekt in het project samen op met Signify, NIAB-EMR, Fresh Forward Breeding, Flevo Berry en Plant Sciences Europe. Ook de innovatiepartners van het onderzoekscentrum zijn aangesloten. “Ons doel is om het principe dat is getest in de klimaatcellen te vertalen naar een teeltconcept. We hopen de planten vanaf begin december in productie te krijgen en de productieperiode dan te kunnen doortrekken tot juni. In feite gaan we dus van een sprint naar een marathon; normaal kun je namelijk slechts acht weken oogsten van een junidrager die in het najaar is geplant. Op die manier verminderen we de productiepiek en hopen we per saldo meer kilo’s te kunnen oogsten.”

Fasegewijze aanpak

Het uitgedachte teeltconcept is opgedeeld in fasen. In de eerste teeltfase ligt de belichtingsfocus op het realiseren van strekking en gewasopbouw, vervolgens wordt – op basis van de energiebehoefte van het gewas – de belichting opgevoerd. Op het moment dat sprake is van een hoge energievraag, wordt het befaamde ‘kunstje’ uitgevoerd en gaan de onderzoekers spelen met het lichtspectrum gedurende de dag.
“Zoals gezegd: het doel is dat de plant geen lange dag ervaart, en bloemknoppen blijft aanmaken. Waarschijnlijk zal het enkele jaren duren voordat we dit teeltrecept volledig hebben uitgekristalliseerd. Als dat lukt, kunnen we de efficiency en productie van de teelt van junidragers een forse impuls geven. Sterker nog: dit kan een doorbraak betekenen voor de belichte aardbeienteelt.”

Tekst: Ank van Lier, beeld: Vidiphoto