Rustig verricht de automatische spuitrobot zijn werk, hangend aan de buisrailverwarming boven de chrysanten. Terug bij het middenpad koppelt de robot zich vast aan de moederwagen, een transportwagen die aan een monorail boven het middenpad hangt. Deze verplaatst de spuitrobot over het middenpad. Dan koppelt de spuitrobot zich weer los en vervolgt zijn weg boven het gewas in het volgende vak chrysanten. Wekelijks legt de spuitrobot zo’n 20 à 25 km per week af bij Janity Flowers in Bruchem.
“Het geeft rust op het bedrijf. De robot doet het zoals wij het willen”, zegt chrysantenteler Jarno van Wijk over de volautomatische spuitrobot. Sinds 1 januari 2019 is hij verantwoordelijk voor de 4,8 ha grote jaarrond chrysantenkwekerij Janity Flowers in Bruchem. Zijn ouders hebben een stap terug gedaan, hoewel ze nog regelmatig op het bedrijf te vinden zijn. Op de vraag hoe lang hij al meewerkt in het bedrijf, gaat hij ver terug. “Als kind was ik al bezig met plantjes poten. Van het geld dat ik verdiende kon ik een legotrein kopen”, lacht de teler die sinds zijn opleiding MBO Plantenteelt echt aan de slag ging in het bedrijf.
De kas stamt uit 2005. Het bedrijf moest weg uit Zaltbommel vanwege een geplande nieuwbouwwijk. “We hebben hier toen nieuw gebouwd en lopen voorop met nieuwe ontwikkelingen”, zegt Van Wijk. Het is een lijn die hij graag voortzet. “Met de nieuwbouw, van 14 jaar geleden, konden we al stroom terug leveren aan het net. We waren de eerste met een machine waarbij de bloemen verwerkt konden worden zonder het bloemscherm te beschadigen, doordat de band aan de kant van de kop naar beneden klapte. We schaften als eerste 1.000 watt lampen aan in plaats van 600 watt lampen en nu zijn we met LED-belichting bezig”, geeft hij als voorbeeld van die nieuwe ontwikkelingen. In dat rijtje past ook de volautomatische spuitrobot.
Samenwerking
“We gebruikten de oude spuitboom om te spuiten met remstof en correctiemiddelen en voor de verspreiding van natuurlijke vijanden, zoals Amblyseius montdorensis, Phytoseilus persimilis en Aphidius colemani via een bioverdeler. Toen de spuitboom twee jaar geleden aan vervanging toe was, zijn we op zoek gegaan naar een degelijke spuitrobot, die voldoet aan de laatste eisen qua techniek en ook nog betaalbaar is. Als teler ben je altijd op zoek naar hoe iets beter kan”, vertelt Van Wijk. Hij koos voor een volautomatische robot voor het werkgemak. “Spuiten is altijd lastig inplannen. Vaak moet er ’s avonds iemand voor terugkomen of juist ’s ochtends vroeg. Het is fijn dat dat nu wat gemakkelijker is.”
De spuitboom was niet kant en klaar te koop bij zijn leverancier Royal Brinkman, maar moest nog worden ontwikkeld. Bij deze ontwikkelingen waren drie partijen betrokken: naast de toeleverancier ook machinebouwer Pullens en teler Jarno van Wijk zelf. Eerder was dit drietal al betrokken bij de ontwikkeling van de bioverdeler op de spuitboom, die zorgt voor de gelijkmatige verdeling van natuurlijke vijanden. De machinebouwer richtte zich al voor 80 á 90% op de agrarische sector, maar is nog relatief kort in de glastuinbouw actief.
Wensenlijstje
De teler en de vijf mechanisatiemonteurs van de leverancier hebben op basis van hun voorgaande ervaringen met de oude Alumaster spuitboom een wensenlijstje opgesteld, waaraan een goede boom moet voldoen. Michael Visser, product specialist mechanical equipment en Piet Koijen servicemonteur bij Royal Brinkman geven als voorbeeld: “Het is belangrijk dat de spuitrobot onderhoudsvriendelijk is, goede loopeigenschappen heeft – soepel lopende wielen met voldoende grip – en een laag energieverbruik. De accu mag niet te zwaar zijn, maar moet wel zo lang meegaan dat de spuitboom met één keer opladen de hele kas door kan.” Een van de wensen van de teler was aansturing via de telefoon of tablet. “We wilden geen aansturing meer op een beeldscherm op de robot zelf, omdat deze gevoeliger is voor schade.”
William Pullens: “Met dit wensenlijstje op basis van de ervaringen uit het verleden en de kennis van nu zijn we aan de slag gegaan om een duurzaam product te ontwikkelen, dat eerdere problemen uitsluit.”
Van tekentafel naar kas
Eind 2016 kwam de vraag om een automatische spuitrobot te bouwen. De betrokken partijen name plaats aan de tekentafel om gezamenlijk en in nauw overleg met het teeltbedrijf het ontwerp te maken voor een concept van de spuitboom in 3D. Anderhalf jaar later, in juni 2018, was de vernieuwde spuitrobot klaar voor gebruik. “We hebben hem opgehangen en de software getest. Het kostte ons nog een maand om de puntjes op de i te zetten”, zegt de fabrikant.
De ervaringen van de chrysantenteler zijn goed. De robot is gemiddeld drie dagen per week aan het werk. “Hij doet hetzelfde als de oude spuitboom, maar dan efficiënter. We hebben er veel minder omkijken naar. De oude moesten we nog met de hand van kap naar kap verplaatsen. Nu kun je gewoon via je tablet aanvinken welke kappen de robot moet doen en wanneer. Je kunt het daardoor gemakkelijk inpassen in de huidige planning. Stel dat je een bespuiting wilt doen in tien kappen, dan is dat 45 minuten werk voor de robot. In die tijd kun je ander werk doen of je kunt het in de pauzetijd laten doen. Dat werkt veel flexibeler.”
De spuitboom is beveiligd door sensoren die het apparaat kunnen blokkeren als dit nodig is, wanneer de spuitboom zich van kap naar kap verplaatst.
Cruise control
Een belangrijk voordeel is de constante snelheid van de boom boven de vakken en het gelijkmatige spuitpatroon. Door deze combinatie krijgt iedere plant even veel actieve stof of natuurlijke vijanden. In het verleden was de heengaande baan langzamer, omdat de slang werd afgerold en terug sneller door de hulp van de oprollende slang. Dat scheelde een halve tot driekwart minuut per pad bij een rijsnelheid van 45 meter per minuut. Nu wordt de snelheid continu gemeten en gecorrigeerd via een plc. “Vergelijk het met de cruise control op een auto”, zegt Koijen.
Dat betekent dat de chemie en biologie beter verdeeld op het gewas terecht komen. Iets wat volgens de teler in deze tijd essentieel is, omdat alles gewoon 100% goed moet gaan om een zo goed mogelijk product te kunnen leveren. Ander pluspunt is dat de slang nu bovenlangs over het middenpad wordt geleid. In het verleden lag de slang op het middenpad in de weg.
Tekst en beeld: Marleen Arkesteijn
