In een brief van minister Wiebes aan de Tweede Kamer blijkt dat tientallen grote, industriële bedrijven waarschijnlijk toch niet op korte termijn hoeven over te stappen van laag- naar hoogcalorisch gas. De bedrijven krijgen meer tijd voor een overschakeling naar een alternatief dat echt duurzaam is. De negen grootste gebruikers van laagcalorisch gas uit Groningen worden wel verplicht om voor oktober 2022 te stoppen met het afnemen van Gronings gas.
Eric Wiebes, minister van Economische Zaken en Klimaat, is al langere tijd in gesprek met de 53 grootste verbruikers van het gas uit Groningen. Eerder schreef de minister al circa 170 grootverbruikers aan met de boodschap dat zij voor oktober 2022 moesten overstappen naar een alternatief, zodat de gaskraan in Groningen sneller dicht kan.
Extra tijd
Elf maanden na de eerste contacten met de grootste gasverbruikers blijkt dat de omschakeling waar Wiebes eerder op aandrong, enkel nodig is voor de negen grootste afnemers van het Groningse gas. Deze bedrijven worden straks per wet verplicht om over te stappen op een andere brandstof. Alle andere grootverbruikers krijgen extra tijd voor een overstap op nog duurzamere alternatieven.
Snellere afbouw gaswinning
Dat de minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK) nu minder haast heeft, komt onder andere doordat de afbouw van de vraag naar gas uit Groningen sneller gaat dan verwacht. De aanvankelijke doelstelling was om vanaf 2022 gemiddeld onder de 12 miljard kubieke meter aan gaswinning te duiken. Nu lijkt rond deze periode een niveau van 5 miljard kuub al haalbaar, schrijft Energeia.
Gebrek aan capaciteit
Een aantal grootverbruikers meldt daarnaast dat een overstap van laagcalorisch gas voor de gestelde deadline niet mogelijk is. De Gasunie Transport Services (GTS) kwam eerder tot diezelfde conclusie. Lange onderhandelingen, lang doorlopende vergunningverleningen en een gebrek aan capaciteit voor de daadwerkelijke ombouw liggen hieraan ten grondslag. GTS geeft daarnaast aan dat een overstap naar hoogcalorisch gas de omschakeling naar een hernieuwbaar alternatief in de weg zit. Op basis van deze argumenten besloot Wiebes dat niet alle 53 grootste verbruikers voor oktober 2022 hoeven over te stappen.
‘Geen verrassing’
Voor Rob van der Valk, beleidsspecialist Energie LTO Glaskracht Nederland, komt de beslissing van de minister niet als een verrassing. “Een jaar geleden maakten wij al de analyse dat het veilige winningsniveau van Gronings gas (maximaal 12 miljard m3 per jaar) in 2021-2022 gehaald kan worden, ook al zou de omschakeling naar hoogcalorisch gas niet plaatsvinden.”
Agriport A7
Van der Valk geeft aan dat het ministerie van EZK vijf glastuinbouwclusters actief benaderde om met plannen te komen voor het afstappen van het gas uit Groningen. “Al deze clusters hebben deze plannen uitgewerkt. Uiteindelijk hoeft maar één van hen echt maatregelen te nemen; Agriport A7. De overige clusters vallen buiten de top 9. In Agriport A7 zal nu verder gewerkt worden aan de uitvoering van het plan om uiterlijk 2022 om te schakelen naar hoogcalorisch gas.”
Vragen over garantie
Voordat Agriport A7 de omschakeling naar hoogcalorisch maakt, moeten volgens Van der Valk nog wel een aantal vragen beantwoord worden. “LTO Glaskracht Nederland, Agriport A7 en enkele andere partijen hebben gevraagd om garanties op de kwaliteit van het te leveren H-gas. Hiermee kunnen de ombouwkosten aanzienlijk beperkt worden.
Slag om de arm
Wiebes gaat binnenkort om tafel om het vervolgproces te bespreken met de bedrijven die aangeven dat een overstap voor de gestelde deadline onhaalbaar is. De minister houdt nog wel een slag om de arm voor het geval dat de behoefte aan laagcalorisch gas toch minder snel afneemt dan verwacht. In dat geval is een “bredere omschakeling” misschien toch nodig. Uiterlijk in april neemt de VVD’er hier een besluit over.
Compensatie
Een wetsvoorstel is in de maak voor de bedrijven die verplicht de overstap van laag- naar hoogcalorisch (of een duurzamer alternatief) moeten maken. Onderdeel van dit wetsvoorstel is een vorm van compensatie, waarvoor in het regeerakkoord ongeveer 75 miljoen euro is gereserveerd.
‘Redelijke oplossing’
Van der Valk noemt de compensatie van het rijk een ‘redelijke oplossing.’ “De betreffende bedrijven moeten versneld maatregelen nemen en kosten maken terwijl zij bij de gepleegde investeringen erop rekenden dat de gasvoorziening over een langere periode stabiel zou zijn. Bovendien is het onredelijk enkele bedrijven op kosten te jagen terwijl andere bedrijven gewoon door kunnen draaien op laagcalorisch gas.”
Bron: Het Financieele Dagblad en LTO Glaskracht. Foto: Jack Kranenburg.
