Pothortensiakwekerij The Mastergrowers streeft met een eigen veredelingsprogramma, in samenwerking met collega Sjaak van Schie, naar weerbaardere en compactere rassen die ook minder afhankelijk zijn van chemische middelen. “We beseffen goed wat de problemen zijn, nu en in de toekomst”, zegt mede-eigenaar Robin van Dijk.
“Veredelen is een langdurig proces dat minimaal 8 jaar duurt, vaak langer”, aldus Van Dijk (rechts op de foto). Hij is samen met Erik van der Valk eigenaar van hortensiakwekerij The Mastergrowers in De Lier. Het bedrijf besloot in 2009 een stukje veredeling van pothortensia’s op te pakken (Hi-Breeding), om door middel van selecties rassen te telen die weerbaarder zijn en compacter blijven. “Ons doel was om te veredelen op stevigheid, kleiner blad, sterkere bloem, hittebestendigheid en waterverbruik”, vertelt hij.
Natuurlijke uitstraling
De reden om de rassen steviger en compacter te maken was dat oude rassen te slap waren om de bloem zelfstandig te dragen, zowel bij kamerhortensia’s als tuinhortensia’s, zegt Van Dijk. “We wilden af van het stokken van de plant, vanuit duurzaamheidsperspectief en consumentenbeleving. Zonder stokken krijgt het product een meer natuurlijke uitstraling, dat komt de sierwaarde ten goede. Daarnaast voeg je bij het stokken allerlei extra materialen toe, zoals een kram en plastic ring, dat is niet duurzaam. Als laatste is het stokken van hortensia een arbeidsintensieve klus; we besparen nu flink op de arbeidskosten.”
Remstoffen onder druk
Om een compactere hortensia te telen, moet het gewas worden geremd. De beschikbaarheid van remstoffen komt echter onder druk te staan, aldus de teler. “Daarom willen we in de veredeling toewerken naar rassen die minder afhankelijk zijn van chemische middelen. We proberen jaar op jaar een reductie op remmiddelen te pakken, op weg naar een teelt zonder deze stoffen.”
Resistentie inkruisen
Verder wil de kwekerij toe naar minder fungicidegebruik. Pothortensia is gevoelig voor drie schimmels: Botrytis, echte meeldauw en Phytophthora. Volgens Van Dijk zijn er hortensiarassen die minder gevoelig voor de schimmels zijn, zodat het met veredeling mogelijk is resistentie in te kruisen. “Ook daar maken we stappen in, maar ook dat is een langdurig proces. We stellen veel eisen aan de plant: die moet stevig en compact zijn, een goede houdbaarheid voor de consument hebben én het liefst ook nog resistent tegen schimmels zijn. We veredelen op 25 kenmerken, waarbij lengtegroei in de top 5 staat, evenals donkere kleur/kleur bloem en een makkelijke vertakking.”
Biologie tegen plagen
De hortensiakwekerij werkt voor 80-90% met biologie in het gewas, waardoor de inzet van insecticiden laag is. Veredelen op weerbaarheid tegen insecten is geen doel op zich, het lukt ons prima de plaagbestrijding met biologie op te lossen, aldus Van Dijk. Luis wordt nog wel chemisch aangepakt, daar is nog geen goed biologisch alternatief voor, zegt hij.
Breeding keihard nodig
The Mastergrowers werkt in het veredelingsprogramma Hi-Breeding samen met collega Sjaak van Schie. Samen hebben we veel expertise in huis, dat maakt de combinatie sterk, aldus Van Dijk. “We beseffen goed wat de problemen zijn, nu en in de toekomst. Breeding is keihard nodig om de doelstellingen binnen een productiebedrijf te behalen. We telen niet exclusief eigen rassen, maar ook die van collega’s. We doen onderzoek naar het weerbaar telen van hortensia’s in combinatie met ongevoelige rassen om betere resultaten te behalen én om klanten naar de toekomst toe beter te kunnen helpen.”
Ook is er een grootschaliger onderzoek gestart naar Phytophthora, hoe dat op een duurzame en weerbare manier aan te vliegen. Van Dijk: “Die oplossing hebben we nog niet gevonden, maar we zien wel dat er mogelijkheden zijn. Dat stemt ons positief.”
Tekst: Annemarie Gerbrandy
