Al jarenlang zet santiniteler Harry Wubben in op optimalisatie van zijn energievoorziening, om zo zijn energiekosten te reduceren en zijn bedrijf toekomstbestendig te maken. De batterij waarin hij begin dit jaar investeerde, levert daaraan een wezenlijke bijdrage. Met de ervaring die Wubben nu op zak heeft, gaat hij ervan uit dat de installatie binnen vier jaar terug te verdienen is. Ook staat de volgende investering al op stapel: de teler gaat aan de slag met een techniek die CO2 uit de buitenlucht haalt.
Tot begin dit jaar was de energievoorziening van het 6 hectare tellende santinibedrijf in Nootdorp met name gestoeld op twee WKK’s, met een totaal vermogen van 2,7 MW. Daarnaast wekt Wubben stroom op met zonnepanelen. “Desondanks moest ik op bepaalde momenten nog wel elektriciteit inkopen om de LED-belichting − met een lichtniveau van 200 micromol − te laten draaien. Op andere momenten leverde ik juist stroom terug aan het net”, vertelt hij.
Het frustreerde de teler dat de elektriciteitsprijzen op het ene moment heel hoog waren, terwijl deze even later fors daalden. “Hierdoor kwam het regelmatig voor dat we stroom duur moesten inkopen en nauwelijks iets ontvingen voor de elektriciteit die we even later terugleverden.”
Snel schakelen
Wubben besloot daarom te investeren in een batterij, waarin hij bijna 1 MWh aan elektriciteit kan opslaan. Deze wordt meestal opgewekt door de WKK. “Wanneer de stroom goedkoop is en terugleveren niet interessant is, vullen we de buffer. Zijn de elektriciteitsprijzen hoog, dan leveren we stroom vanuit de buffer terug aan het net. In dit geval dimmen we ook de belichting. Mijn plantschema − en dan met name de plantdichtheid − is erop afgestemd dat het gewas toe kan met gemiddeld 80 procent van het lichtniveau. Dus wanneer we op het ene moment 100 procent belichten, kan ik op een ander moment teruggaan naar 60 procent. Hier kan ik een beetje mee spelen.”
De teler biedt de stroom uit de batterij aan op de onbalansmarkt en de markt voor regelvermogen. “Een voordeel van de batterij is dat ik hiermee heel snel kan schakelen en kan terugleveren. Dat is een voorwaarde om te kunnen opereren op beide markten.”
Terugverdientijd
De batterij draait volgens Wubben naar behoren en levert inderdaad flink wat geld op. “Vooraf schatte ik in dat ik hiermee 400 euro per dag aan energiekosten kon besparen. De praktijk toont aan dat dat zeker haalbaar is, vooral door in te spelen op de fluctuerende elektriciteitsprijzen. Daarnaast ontvang ik een vergoeding omdat ik met mijn batterij stand-by sta voor de diverse elektriciteitsmarkten. Alles bij elkaar opgeteld, moet het lukken om de investering van een half miljoen binnen vier jaar terug te verdienen.”
Op dit moment betaalt de teler nog wel energiebelasting over de stroom die hij inkoopt van het net, opslaat in de batterij en vervolgens weer teruglevert. “Dat is natuurlijk niet terecht, aangezien wij de stroom niet gebruiken en de uiteindelijke afnemer ook nog eens energiebelasting betaalt. We zijn daarom volop bezig om ervoor te zorgen dat we deze belasting niet meer hoeven te betalen. Dit scheelt dan weer 65 euro per MWh.”
Een belangrijk aspect is volgens Wubben ook dat de batterij bijdraagt aan het in balans houden van het elektriciteitsnet. “Daar ligt een grote meerwaarde, die we als tuinbouw meer moeten uitdragen. Als sector zijn wij van cruciaal belang om het net in evenwicht te houden: we zijn flexibel en er kunnen prima afspraken met ons worden gemaakt. Het is bizar dat een lulhannes als Klaas Knot dat niet ziet.”
CO2 afvangen uit buitenlucht
Inmiddels zit een volgende innovatie in de pijplijn: Wubben wil in de eerste helft van volgend jaar investeren in een installatie van Skytree, om CO2 uit de buitenlucht te halen. “Er zijn nog maar weinig telers die hiermee werken; ik ben in ieder geval de eerste sierteler. Nu maak ik nog CO2 met mijn WKK, maar op momenten dat de zon schijnt is WKK-inzet vaak niet rendabel. Straks halen we dus CO2 uit de buitenlucht en kunnen we deze opslaan in een buffertank. Hierdoor hoeven we de WKK minder te laten draaien, waardoor we minder fossiele brandstoffen hoeven in te zetten en meer stabiel CO2 kunnen doseren. Dit zal de gewasgroei ongetwijfeld ten goede komen. Daarnaast maakt deze techniek ons bedrijf meer toekomstbestendig. Zeker als de inzet van de WKK in de toekomst onder druk komt te staan en CO2 schaarser wordt. In de tuinbouw ben je nooit klaar.”
Tekst: Ank van Lier, beeld: Michel Heerkens