Productspecialist Weerbaarheid Maarten Casteleijn adviseert telers over biostimulanten en andere middelen die planten weerbaarder maken en beter laten presteren. Hij begeleidt ook proeven met deze producten bij telers. “Als bioloog wil ik graag zeker weten of iets werkt”, zegt hij. “Voor microbiologische preparaten toets ik dat met de BodemlevenMonitor en drogestofmetingen aan het gewas. Zo kun je het kaf van het koren scheiden en adviezen beter onderbouwen.”

Casteleijn is sinds 2019 bij Royal Brinkman in dienst als productspecialist weerbaarheid. Hij ondersteunt klanten in hun streven om de weerbaarheid van gewassen te versterken en minder afhankelijk te maken van chemische gewasbeschermingsmiddelen. Dat vereist kennis van zaken en een kritische blik, want er zijn tal van producten op de markt. Het ruime aanbod omvat zowel producten met een bewezen werking als middeltjes waarvan de effecten in nevelen zijn gehuld.
“Wij nemen producten in het assortiment op wanneer de werking is aangetoond”, zegt de bioloog. “Dat is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de producent, maar telers doen ook zelf proeven of willen zich soms eerst laten overtuigen door proefbehandelingen die wij op hun bedrijf mogen uitvoeren. Of het links- of rechtsom gaat maakt me niet uit, de werkzaamheid staat voorop.”

Meten is weten

Om vast te stellen of ingezette microbiologische preparaten aanslaan, maakt Casteleijn onder andere gebruik van drogestofmetingen en van de BodemlevenMonitor van Eurofins Agro. Deze biedt inzicht in de aard en omvang van de microbiële biomassa in grond en substraat – inclusief de verhoudingen tussen functionele groepen – en in de microbiële activiteit. Deze internationaal erkende analysemethode berust op het analyseren van vetzuren in de celmembranen van levende micro-organismen met behulp van gaschromatografie.
“Meten is weten”, verklaart de weerbaarheidsexpert. “Dat is voor mij nog altijd een gouden vuistregel. Een rijker bodemleven correleert met een hogere weerbaarheid van de plant en geeft ziekteverwekkers minder kans om zich te vestigen in het wortelmilieu. Zij moeten dan immers meer concurreren met goede organismen.”

Bijzonder product

Een product waarvoor Casteleijn al langere tijd warmloopt, is de vloeibare bodemverbeteraar Biota 500 Bp van Biotamax. “Wat dit product uniek maakt, is de microbiële samenstelling in combinatie met de vloeibare formulering”, licht hij toe. “Het bevat een mix van zes soorten bodembacteriën, verdeeld over elf stammen, die elkaar over een breed front aanvullen en versterken. Sommige bevorderen de binding van stikstof uit de lucht of maken specifieke nutriënten beter beschikbaar voor opname door de plant, andere versterken de wortelontwikkeling of bevorderen de afbraak van organische stof.”
De vloeibare formulering is volgens de productspecialist onderscheidend. De meeste bacteriepreparaten bestaan uit granulaten of poeders die sporen bevatten. Het genoemde middel bevat elf verschillende, levende bacteriën en dat is bijzonder. “Wat mij erg aanspreekt, is dat het product daardoor breed inzetbaar is en sneller aanslaat”, merkt Casteleijn op. Hij benadrukt ook dat zaligmakende producten niet bestaan en dat er meestal meerdere producten met uiteenlopende werkingsmechanismen nodig zijn om de plantweerbaarheid naar een structureel hoger niveau te brengen. De juiste mix kan per gewas en per teeltsysteem van elkaar verschillen.

Merkbare effecten

Analytische onderbouwing is mooi, maar wat voor een teler doorslaggevend is zijn de merkbare effecten op zijn gewas. De productspecialist en adviseur verwijst in dit verband naar succulentenkwekerij Ovata uit Bleiswijk, dat al jaren inzet op weerbaarheid. Teeltmanager Willem van Bommel: “Wij passen drie bodemverbeteraars en biostimulanten toe die zichtbaar positief werken. We zien meer fijne wortels met een betere kleur en vitalere planten.” Volgens de teeltmanager zijn de problemen met Fusarium, waarvan sommige planten echt last hadden, dankzij het rijkere bodemleven sterk verminderd en is de plantuitval daardoor teruggedrongen.
“Dat zijn waarnemingen die telers echt overtuigen”, vult Casteleijn aan. “Het verklaart goed waarom de belangstelling voor bodemverbeteraars en biostimulanten blijft groeien. Er zijn legio mogelijkheden, dus het is goed om behalve de voordelen ook de beperkingen van producten te kennen. Wanneer je het geheel overziet, kun je klanten helpen bij het afwegingsproces om tot een goede keuze te komen.”

Tekst: Jan van Staalduinen