Sinds een klein half jaar experimenteert Arné Kreling van Infinity Chrysanten in Bruchem met chrysantenstekken in pluggen. Dat bevalt tot nu toe goed, al moet de zomer nog beginnen. “Ik ga volgend jaar een nieuwe kwekerij bijbouwen. Dan gaat daar ook de plug komen, dat weet ik al wel. Er is potentie, ik zie voordelen in een snellere teeltstart en meer duurzaamheid, alleen: rustig aan. Het is ook een flinke investering.”
De eerste chrysantenstekken in pluggen werden in november vorig jaar door Deliflor Hoogveld geleverd op het gloednieuwe bedrijf van Arné Kreling van 4 ha in Bruchem. Infinity, onderdeel van de Kreling Chrysanten coöperatie, kreeg daarmee de primeur. Er werd met Deliflor samengewerkt aan de ontwikkeling van een nieuwe tray en geïnvesteerd in een nieuwe plantmachine van TTA-ISO, dat nog een prototype is. Een snellere en gelijkmatigere wortelontwikkeling van de jonge chrysantenplanten, meer uniformiteit in groei en een verminderd risico op ziektes en plagen lagen aan zijn keuze ten grondslag. Zijn de verwachtingen van toen uitgekomen?
Gietstrategie aangepast
Kreling vindt het nog te vroeg om een definitief oordeel te vellen. Met name de gietstrategie is aangepast: “We zijn begonnen met gieten zoals we dat altijd deden met perspotten. We hebben nu een hele andere gietstrategie, die beter past bij de pluggen. Met de perspotten goten wij altijd lekker door, dus met veel liters water. En dan één keer in de vier tot vijf dagen bijvoorbeeld. Wij gieten nu veel vaker in veel kleinere hoeveelheden, omdat de wortelgroei veel oppervlakkiger is. We hebben tot nu toe een winterteelt gehad, dus dat is makkelijk. Nu we meer zon gaan krijgen zullen we opnieuw moeten kijken of het met deze strategie goed gaat. Je hebt maar een derde van het volume in vergelijking met een perspot, waardoor pluggen sneller uitdrogen. Daarom hebben we gekozen voor een wat grotere plug, namelijk 28 mm doorsnee. Maar de planning komt nog nauwer.”
Minder chemie nodig
De teler ziet voordelen in een snellere start, omdat de wortels na het planten direct contact hebben met de kasgrond. “De wortels zitten aan de buitenkant van de plug. Zodra je hem plant gaat die direct van start. Bij een perspot duurt dat meestal een aantal dagen. Dat wordt mede veroorzaakt door de plantrobot, die de wortels aan de onderkant beschadigt. Nu hebben de wortels na het planten direct contact met de grond en daardoor heb je een voordeel bij de start.”
Hoeveel dagen teeltwinst dit oplevert durft hij nog niet te zeggen, maar wel dat er minder wortelstimulanten nodig zijn. “Stekken in pluggen hebben dat niet of veel minder nodig, omdat ze binnen twee dagen al geworteld zijn.”
Ook minder veen nodig
De plug heeft veel minder veengrond nodig dan een perspot, vervolgt Kreling. “De plug is gemaakt van een afbreekbaar papiertje met daarin een grondmengsel, waaronder veengrond. We gebruiken maar een derde van de normale hoeveelheid, dat is dus een grote stap in verduurzaming. Veen is immers niet oneindig beschikbaar, dus we zijn ook aan het kijken naar alternatieven. Maar dit is al een hele mooie stap. De volgende stap is om ook dat papiertje weg te laten, waardoor je puur grond overhoudt die bij elkaar wordt gehouden door de wortels. Dat onderzoeken we momenteel met Deliflor Hoogveld. Het papier breekt in de kas wel af, maar verhoogt ook de kostprijs.”
Prototype plantrobot
De plantrobot van TTA-ISO is nu nog een prototype en wordt verder geoptimaliseerd voor het planten van pluggen. “Voor pluggen heb je dus een andere plantrobot nodig. In mei krijg ik een nieuwe robot omdat ze nog veel willen aanpassen, waardoor het planten met pluggen nog beter gaat. Ik heb nu een van de prototypes, die eigenlijk alweer achterhaald is. De nieuwe robot is lichter, nauwkeuriger en sneller. De grijpers worden aangepast, waardoor je minder misplantingen hebt. Bij perspotten wilden de grijpers nog weleens vervuilen door natte grond. Dat is met de nieuwe robot verleden tijd.”
Kostprijs en investering
Kreling wil volgend jaar een kas bijbouwen en denkt daar ook met pluggen te starten. Of het ook zal leiden tot een kostprijsverlaging durft hij nog niet te zeggen. “Dat is wel het doel, uiteraard. We kunnen sneller starten, met minder chemie en minder veen. Maar je hebt ook een plantrobot nodig die meer kost. Ik zie meer toekomst in de plug dan in de bestaande perspot. Ik denk dat in de chrysantenteelt iedereen de keuze zal maken om naar pluggen te gaan. Maar het zal geleidelijk gaan. Ik heb nu één kwekerij met pluggen. Verder blijven we voorlopig nog met perspotten werken.”
Bouwplannen
Plannen voor verdere uitbreiding zijn er ook: volgend jaar wil hij bijbouwen en ook een bestaande kwekerij overnemen, waar waarschijnlijk ook met pluggen zal worden gewerkt. “Mijn broer is verder bezig met een teelt op tafels, dus los van de grond. Dan hoef je niet meer van bovenaf te gieten, dat scheelt weer in stookkosten. En is de teelt ook makkelijker te automatiseren. Er is nu drie jaar proefgedraaid op 3.000 vierkante meter, het is bewezen dat het kan. Ik sluit niet uit dat we daar ooit een bedrijf voor gaan bouwen.”
Kortom: volop plannen en dat in een jaar waarin Kreling Chrysanten de Tuinbouw Ondernemersprijs won. “Ja, een mooie kroon op ons werk. We zijn er erg trots op.”
Tekst: Mario Bentvelsen
