Het is te vroeg om te juichen, maar toch is aardbeienteler Jan van den Elzen al enthousiast over het nieuwe ras uit zaad waarvan hij dit seizoen een proef opzette. De F1 hybride aardbei met de merknaam Sonrosa staat sinds januari in een testafdeling. Op 30 maart oogstte hij de eerste vruchten. “Het ziet er veelbelovend uit. Het ras geeft constante groei en uniformere vruchten en kan volledig onder glas geteeld worden. Er zit zeker toekomst in aardbeien uit zaad,” zegt hij.

Sonrosa is de naam die afzetorganisatie FruitMasters gaf aan het ras dat veredelaar Limgroup recent introduceerde en zelf Limore One noemt. Hoewel sieraardbeien uit zaad al bekend waren, is dit de eerste commerciële productieaardbei uit zaad in Nederland. Meerdere telers testen het ras al uit. “Ik ben altijd in voor iets nieuws en voor andere manieren van telen. Dat weet FruitMasters, dus benaderden ze ook mij voor deze proef. Van collega’s die het ras al uitproberen, hoorde ik positieve berichten. Dus ik dacht: waarom niet?”. Van de 3 ha die het bedrijf Nature’s Taste in totaal heeft staan, maakte Van den Elzen 4.000 m² vrij voor het nieuwe ras.

Stabiele productie

“Ik moest er wel een apart kraanvak voor vrijmaken. Zo kan ik het ras naar behoefte voeden, sturen en watergeven. Net als één van onze andere rassen, is ook Sonrosa een doordrager. Maar deze planten zijn groeikrachtiger, verdampen meer en lijken meer water nodig te hebben.”
Een belangrijk voordeel dat de teler al ondervond, is de stabiele productie. “Onze bestaande doordragers vertonen meer een golfbeweging; de ene keer pluk je meer, de andere keer minder. Sonrosa maakt tot nu toe constant trossen aan, zonder pieken of dalen. Het is nog vroeg natuurlijk. Het kan best zijn dat het gewas toch energie gaat verliezen als er straks volop vrucht op zit.”

Beter voor het milieu

Jan van den Elzen is van oorsprong een echte trayplantenteler. Hij zet de stek uit in trays op het trayveld. In de teelt van dit nieuwe ras uit zaad ziet hij toch ook wel voordelen. “Je slaat het hele voortraject over van stek snijden, op maat sorteren en het trayveld vol zetten. Je krijgt bovendien ook niet zomaar meer een vergunning van het waterschap voor een trayveld. De regels voor het gebruik van gewasbescherming en bemesting in verband met het lozen van water, worden steeds scherper. De opkweek van dit ras doe je volledig onder glas, met een schoon watersysteem.” Voor het milieu is dat beter, maar het scheelt ook arbeid en tijd.

Hek van de dam

Eerder probeerde de teler al eens een Italiaanse aardbei uit zaad uit, maar daar was hij niet tevreden over. “Het gewas werd veel te vol, en dat ging ten koste van de vruchten. Bij Sonrosa zie ik dat niet. De kwaliteit, het gewicht en de smaak van de vruchten zijn heel goed. De eerste kroonvruchten waren nog wel wat grof, maar als we straks volop in productie zijn, zullen gewicht en ook suikers beter verdeeld worden.”
De teler ziet zeker een toekomst in aardbeien uit zaad. “Of het dé toekomst is, weet ik niet, maar het heeft zeker toekomst. Niet alleen voor aardbeien, ook voor ander zachtfruit. Er komen hier veel telers kijken die interesse tonen. En nu het hek van de dam is bij de veredeling, zullen de grote zaadbedrijven vast kansen zien om op te schalen.”

Blijvertje?

De proef, begeleid door Limgroup, staat in één van de oudste kassen van het bedrijf. Er wordt geen verneveling toegepast, op het dak is een diffuse coating aangebracht voor een betere verdeling van het licht in de kas en het buiten houden van de warmte. “Ook in de andere kassen is dat zo. Zo kunnen we straks beter de vergelijking maken.”
De komende maanden moeten uitwijzen of Sonrosa een blijvertje zal zijn voor Nature’s Taste. “Voor zover ik weet, kan het goed tegen warmte, dus hoeven we ons geen zorgen te maken bij hoge temperaturen in de kas. Het is nog te vroeg om te juichen met de belangrijkste maanden voor de boeg. Maar als het zo doorgaat zoals het nu gaat, biedt het zeker perspectief.”

Tekst: Astrid Zoumpoulis