LED-belichting is aan kalanchoëteler André Lankhaar uit Bleiswijk niet besteed. “Het is wel efficiënter dan SON-T, maar je mist ook stralingswarmte. Wij kunnen die warmte op ons bedrijf goed gebruiken. Wij zijn ervan overtuigd dat SON-T een mooi spectrum heeft en het gewas lekker actief houdt. Wij investeren liever in goede genetica, die weinig belichting en weinig chemie nodig heeft. Daar geloof ik heilig in.”
Vorig jaar interviewden we Lankhaar over ontvochtiging met het ClimaFlow systeem, dat in zijn bedrijf wordt toegepast. Ook met het grijze en natte weer van afgelopen winter functioneerde dit systeem naar volle tevredenheid. “Wij hadden een mooi egaal klimaat, zonder te kieren. Wij gebruiken in de winter twee schermen, een verduisteringsdoek en een energiedoek. De groeibuis (die hij heeft verwijderd, red.) hebben we nog niet gemist. De productie en de kwaliteit waren goed, de prijsvorming was wel wat minder.”
Sturen op RV en PAR-som
Lankhaar stuurt het klimaat op RV, met twee meetboxen: één onder en één boven het schermpakket. Met de verticale ventilatoren kan droge lucht van boven het scherm worden gepakt en worden gemengd met vochtige kaslucht, als de RV daartoe aanleiding geeft. “Wij streven niet naar een vaste waarde. We willen het gewas actief houden; als de RV soms wat hoger is dan gemiddeld maakt dat niet zoveel uit. Met de installatie kunnen we ook het vocht uit het gewas trekken. Als het systeem draait en de RV toch hoog blijft gaan we geen andere dingen doen, extra stoken of zo. Een al te constant klimaat zorgt voor kasplantjes, die geen extremen kunnen verdragen. Dat is ook niet goed.”
Lankhaar is dit seizoen wel meer op de PAR-som gaan sturen. Hij zorgt ervoor dat de planten elke dag 5 tot 6 mol per m² licht op de bladeren krijgen. “Dit houden we wel constant: 5 mol minimaal. Anders krijgen we problemen met de planning of kwaliteit. Als we die PAR-som halen, sturen we de belichting op 50% of zetten deze uit. Dat bespaart weer elektriciteit.”
Algen injecteren
De grootste uitdaging van dit jaar was de planning. “Onze kas is momenteel een beetje leeg, haha. We hebben een nieuw assortiment van eigen veredeling en dat is sneller en gelijkmatiger. Daar hebben we wel voordeel van, maar we moeten de planning nog een beetje aanpassen.”
Lankhaar is een van de grotere veredelaars in kalanchoë, dat onder de naam Perfecta Breeding stekken aan telers wereldwijd levert, tot in Noord-Amerika. De stekken worden in Tanzania opgekweekt, de veredeling zit in Nederland. “We doen dat overigens al jaren hoor. Dat loopt goed, het breidt ook uit. Het gaat om kwekersrechtelijk beschermde rassen. Het meeste gaat weg voor de export, we gebruiken maar een klein beetje voor onszelf.”
Plantweerbaarheid is voor Lankhaar een heel belangrijk item. “We zijn bezig met algen, we injecteren de potten met algen, om meer leven in de pot te hebben. Dat heeft een bedrijf bedacht: Algae Innovations. Wij hebben er eerst wat testen mee gedaan, de planten worden er mooier en ook gelijkmatiger van. Plant for Plants: het is ook duurzamer, want minder chemie.”
Goede genetica
Daarnaast vraagt de bestrijding van luis zijn aandacht. “We gebruiken één keer per teelt preventief een chemisch middel, Batavia, tegen luis. Dat werkt eigenlijk heel goed, maar dat mag vanaf volgend jaar niet meer. We moeten dus preventief biologische bestrijders gaan uitzetten. Ik ben zelf betrokken bij dit onderzoek, dat vind ik wel leuk. We kijken onder andere of het bijvoeren van sluipwespen wat is. We streven naar een chemievrije kweek en dat gaat goed met onze nieuwe collectie.”
Lankhaar vervolgt: “We willen eigenlijk gewoon chemievrij zijn door het leveren van robuuste genetica. De kwetsbare rassen zetten we niet door. Rassen die we chemisch moeten remmen willen we ook niet meer. We hoeven nu nog maar minimaal te remmen, alleen om een tikkie bij te sturen.”
Verder wordt geselecteerd op rassen die weinig belichting nodig hebben. “Een soort die vanuit zijn genen veel knoppen geeft hoef je niet veel te belichten. Het begint altijd met goede genetica en daar investeren wij enorm in. Daar geloof ik heilig in. Goede genetica is gewoon de kern. Kijk, mijn kinderen (twee jongens van 20 en 24, red.) komen in het bedrijf. Het is de enige manier om door te gaan. Genetica, bestrijding en voeding: het moet gewoon duurzamer. Daar zijn we druk mee.”
Tekst: Mario Bentvelsen, beeld: Michel Heerkens
