Het is me een jaar van uitersten geweest, vaak extreme omstandigheden met problemen als gevolg. Extreme droogte, veel meer zeer warme dagen – met zelfs etmalen van meer dan 25-26°C – ten opzichte van 2017 en met 3 tot 14% meer licht in bepaalde gedeeltes van het land. Teelttechnisch is het hierdoor een moeilijk jaar geweest met veel problemen. De goede prijzen maken wel alles goed dit jaar. Bij de drie hoofdgewassen wordt er bij komkommer goed gescoord, terwijl het bij andere vruchtgewassen maar matig tot slecht is. Ook wat betreft virussen is 2018 een jaar van extremen.
We komen van alles tegen dit jaar, zoals het mozaïekvirus in komkommer en gele courgette, tabaksnecrose virus, en meer bedrijven met het komkommerbontvirus ten opzichte van voorgaande jaren. Ook hier is het uitzonderlijke weer waarschijnlijk van invloed geweest.
Op snelheid werken
Bij de traditionele teelten moeten telers proberen om deze week, indien nodig, nog groei en eventueel nog bloei te maken, willen ze deze vruchten nog tijdig kunnen oogsten. Tracht maximaal op groei te werken en geen gewasverzorging meer te doen, zoals bladplukken. Verder is het advies om zoveel mogelijk op snelheid te werken, zodat de plantbelasting niet hoog wordt, en de ranken en tweede orde nog te toppen zodat er geen vruchten onderin het gewas komen te hangen. De huidige buitenomstandigheden zijn door de droogte compleet anders dan normaal in deze tijd van het jaar. Luchtvochtigheden zijn laag, daardoor moeten telers letten op voldoende vocht in combinatie met temperatuur.
Voldoende sterke uitgroei
Bij de hogedraadteelt is er vanaf deze eerste week van oktober een begin gemaakt met de kop eruit halen. Bij de belichte teelten kan de teler de kop er iets later uithalen, omdat daar de uitgroeiduur korter is dan bij onbelicht. Om voldoende sterke uitgroei van vruchten te krijgen is het belangrijk om dit te doen op het moment dat de kop sterk staat. Stel dit eventueel enkele dagen uit, of vervroeg dit met enkele dagen om dit op het ideale tijdstip te doen wat betreft grofheid van kop. Blijf om en om snoeien en eventueel een- tot maximaal tweemaal een setje van twee vruchten achter elkaar.
Er is de afgelopen weken al veel uren geschermd en dit zal steeds meer gaan worden. Bij sterk afnemend licht en nog veel productie ten opzichte van het gerealiseerde licht, zullen de gewassen snel gaan verouderen: bladvergeling en zwakke dunne groei. Vocht is dan het probleem, sluit het gewas nooit op zonder vochtafvoer. Luchten boven het scherm of gesloten doek geeft in de praktijk goede resultaten.
Hygiëneprotocol
Het einde van het seizoen nadert zeer snel dus neem nu al tijd om na te denken over de teeltwisseling. Dit jaar zijn er weer meer bedrijven besmet met komkommerbont- maar ook andere virussen en een goed hygiëneprotocol uitvoeren is daarom noodzakelijk. Neem eventueel meer tijd tussen de plantingen door. Op de belichte bedrijven is dat zeker belangrijk, omdat daar de kas vaak maar een minimale tijd leeg ligt. Volgend jaar al vroeg besmet raken is funest om voldoende productie en kwaliteit te realiseren. Om de problemen naar volgend jaar toe te blijven beperken, moet er in de huidige teelten alles aan worden gedaan om de druk zo laag mogelijk te houden. Eventueel nog planten blijven verwijderen, hygiënemaatregelen toepassen en de organisatie van arbeid aanpassen.
Tekst: Peter Schreurs, Tuinbouwadviesbureau Innocrop Consulting.
